Transformacja energetyczna może wesprzeć transport intermodalny
Po wybuchu wojny w Ukrainie Europa boryka się z kryzysem energetycznym, który szczególnie mocno dotknął kolej towarową i transport intermodalny. UE ogłosiła program REPowerEU, który ma uniezależnić Europę od importu surowców w energetycznych. Zielona transformacja może być zachętą do wyboru transportu intermodalnego przez przedsiębiorców, uważą uczestnicy debaty „REPowerEU, kryzys energetyczny i zmiany modalności w transporcie”, która odbyła się w ramach kongresu INTERMODAL IN POLAND 2023 Janowie Podlaskim.

— Transport jako jeden z emitentów gazów cieplarnianych jest uwzględniony w programie REPowerEU. Głównym założeniem tego programu jest zwiększenie wykorzystania energii odnawialnej we wszystkich sektorach gospodarki. Wspierane będą przedsiębiorstwa, które zdecydują się na inwestycje w transformację energetyczną i przewidziano wsparcie finansowe dla firm. Jednym z celów UE jest zwiększenie udziału kolei w transporcie osób i towarów —powiedziała dr Dorota Książkiewicz, z Katedry Polityki Transportowej, Wydziału Ekonomicznego Uniwersytetu Gdańskiego.
Przewoźnicy intermodalni mocno odczuli wzrost cen energii trakcyjnej, który był wyższy niż wzrost cen oleju napędowego, co obniżyło konkurencyjność kolei w stosunku do przewozów samochodowych. —Ceny energii wpływają na nasze koszty nie tylko bezpośrednio poprzez wyższy koszt zakupu energii trakcyjnej. Inflacja spowodowała duży wzrost kosztów w innych dziedzinach. Droższy jest tabor i urządzenia, które musimy kupić. Rosną też oczekiwania płacowe pracowników. Wyższe koszty musimy przełożyć na klienta — skomentowała Halina Bajczuk, dyrektor Biura Handlowego – Rynek Przewozów Międzynarodowych i Intermodalnych PKP Cargo.
Polska nie wspiera kolei
Przedsiębiorstwa kolejowe liczyły na to, że wprowadzona zostanie tarcza ochronna dla dużych odbiorców energii tak jak stało się to w Niemczech i Czechach, gdzie zamrożono ceny prądu dla kolei. W Polsce jednak takiego wsparcia sektora nie wprowadzono.
— Wzrost cen energii najbardziej dotknął transport intermodalny, który ma niskie stawki przewozu i marże i konkuruje z transportem samochodowym. Dzięki temu, że mamy licencję na przewozy w Niemczech, gdzie ceny energii trakcyjnej weszliśmy mocniej w przewozy transgraniczne, które są dziś bardziej opłacalne. Na trasach krajowych konkurencyjność transportu intermodalnego jest mniejsza — powiedział Michał Kotowicz, dyrektor ds. sprzedaży CTL Logistics.
— Wzrost kosztów kolei związanych z zakupami energii wynosi ponad 30%. Jako członek organizacji IRG Rail skupiającej regulatorów rynku wysłaliśmy pytania do naszych partnerów zagranicznych o ceny energii trakcyjnej. 60% instytucji zrzeszonych w IRG Rail potwierdziło wzrost cen prądu. Tylko w 25% krajów te ceny kształtują się na poziomie zbliżonym do ubiegłego roku — powiedział Marcin Trela, wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego.
Bariery infrastruktury
Obecnie jedyną formą wsparcia operatorów intermodalnych w Polsce jest ulga w opłatach za dostęp do infrastruktury. Konieczne są zatem działania wspierające tę branżę aby zapobiec odwrotowi od transportu kolejowego — Nawet z tą ulgą intermodalną koszty dostępu do infrastruktury w Polsce są wyższe niż w krajach sąsiednich. Unia Europejska koncentruje się na śladzie węglowym i opłaty za emisję mogą być narzędziem wspierającym intermodal. Jednak nawet gdyby koszty były niższe to w Polsce borykamy się z problemami nie rozwiązanymi od dekad takimi jak niska prędkość szlakowa i brak przepustowości na liniach kolejowych. Nawet przy obecnym poziomie zachęt transport intermodalny w naszym kraju byłby bardziej konkurencyjny względem samochodowego gdyby infrastruktura kolejowa była lepsza. Bardzo dużym problemem, na który również zwracamy uwagę od wielu lat jest brak kodyfikacji linii kolejowych w Polsce — powiedziała Halina Bajczuk.
— Program modernizacji linii kolejowych jest realizowany, a to oznacza że już za kilka lat kwestie prędkości szlakowej i przepustowości będą poprawione. Trzeba jeszcze usprawnić wymianę dokumentów między różnymi instytucjami administracji publicznej i celno – skarbowej — skomentował Michał Kotowicz.
Czytaj też: Firmy logistyczne szukają nisz i alternatyw
Rozbudowa Centrum Przeładunkowego Małaszewicz to wspólna sprawa
Przewoźnicy drogowi chcą rozwijać współpracę z operatorami intermodalnymi