Turcja, Iran i Pakistan podjęły działania w kierunku uruchomienia Korytarza Południowego
Turcja Iran i Pakistan chcą przywrócić kursowanie pociągów intermodalnych między Stambułem, a Islamabadem. Uruchomienie towarowego Korytarza Południowego to krok w kierunku alternatywnego transportu ładunków między Europą, a południową Azją.

Podczas spotkania ministrów transportu w ramach Organizacji Współpracy Gospodarczej (ECO) zrzeszającej kraje południowo – zachodniej Azji, przedstawiciele Turcji, Iranu i Pakistanu zapowiedzieli podjęcie działań na rzecz przywrócenia pociągu Stambuł — Teheran — Islamabad. Korytarz ten zainaugurowano pierwotnie w 2009 r. Było to możliwe dzięki inwestycjom w budowę nowych linii kolejowych jakie realizował w poprzednich latach Iran, który chce być hubem transportowym dla regionu południowej Azji. W 2009 otwarto linię kolejową łączącą Bam z Zahedan przy granicy pakistańskiej, gdzie zlokalizowano terminal przeładunkowy na styku linii o rozstawie 1435 i 1,676 mm. Ze względu na małe zainteresowanie operatorów logistycznych nie udało się jednak uruchomić regularnego połączenia intermodalnego i projekt ostatecznie zarzucono.
Sytuacja zmieniła się w 2020 r. kiedy pojawiły się czynniki, które wskazują, że zainteresowanie Korytarzem Południowym w najbliższych latach może wzrosnąć, co oznacza że przywrócenie połączeń kolejowych w tym regionie będzie opłacalne. Po pierwsze pandemia koronawirusa i problem z dostępnością frachtu lotniczego oraz kongestia w portach morskich powodują, że operatorzy szukają alternatywnych środków transportu w tym zwłaszcza nowych szlaków kolejowych. Po drugie Chiny wyrażają zainteresowanie wykorzystanie trasy Islamabad – Stambuł dla skierowania tam pociągów omijając zapchane przejście graniczne z Kazachstanem. Po trzecie Korytarz Południowy morze być wykorzystywany do transportu ładunków miedzy Turcją, Europą a Indiami. Po czwarte w USA zmieniła się właśnie administracja, a Iran liczy, że nowy prezydent Joe Biden wycofa sankcje nałożone na ten kraj przez Donalda Trumpa.
Obecnie pociągi z Chin do Iranu mogą jechać trasą przez Kazachstan, Uzbekistan i Turkmenistan. W grudniu 2020 uruchomiono połączenie kolejowe z Iranu do Herat w Afganistanie, w ten sposób ten kraj zyskał dostęp do szlaków kolejowych łączących go z Zachodem. Władze afgańskie planują przedsłużenie tej linii kolejowej do Tadżykistanu, skąd dalej pociągi mogłyby docierać do Chin.
Plany Teheranu
Iran realizuje obecnie ambitny plan rozbudowy sieci kolejowej, której celem jest wzmocnie znaczenia transportu intermodalnego w przewozach wewnątrz kraj jak i na szlakach międzynarodowych. W tym kraju aktualnie budowanych jest ponad 1600 km nowych linii kolejowych, które umożliwią uruchomienie połączeń na wszystkich głównych kierunkach handlu zagranicznego republiki islamskiej. Jednym z kluczowych hubów intermodalny ma stać się port Bandar Abbas, który będzie wykorzystywany w transporcie między Indiami a Europą a także między Chinami a krajami arabskimi i Afryką.
Również Pakistan chce rozwijać transport intermodalny. Obecnie jednak problemem jest zły stan infrastruktury kolejowej w tym kraju. Na głównej linii kolejowej Karaczi — Islamabad — Peszawar na wielu odcinkach nadal wykorzystywane są elementy infrastruktury pochodzące z czasów kolonialnych. Projekt modernizacji tej magistrali jest opóźniony, w dodatku na niektórych fragmentach ruch pociągów dość często trzeba zawieszać z powodu burz piaskowych. Pakistan prowadzi rozmowy z Turcją i Iranem ws. finansowania projektu modernizacji linii z Zahedan do Islamabadu. Obecnie koleje przewożą zaledwie 4% ładunków w tym kraju, lecz władze planują zwiększyć ten udział do 20% w 2025 r. Po modernizacji linii kolejowych w Pakistanie możliwe byłoby utworzenie kolejowego korytarza Bombaj — Rotterdam, przez Stambuł, co znacząco skróciłoby czas przewozu ładunków między Indiami a Europą. Wąskim gardłem na tym szlaku pozostanie jezioro Van w Turcji, przez które obecnie pociągi przewożone są promami. Indie zainteresowane są jednak budową linii kolejowej omijającej to jezioro od południa.
Długofalowe programy inwestycyjne Islamabadu zakładają budowę linii kolejowej z Hawelian w północnym Pakistanie do Chin przez Kaszmir. Jednak ze względu na bardzo trudne warunki geograficzne projekt ten może nie być zrelizowany.
Na uruchomieniu Korytarza Południowego mogłaby zyskać także Polska. Ukraińskie Centrum Kolejowych Usług Transportowych „Liski” zawarło w grudniu porozumienie w sprawie uruchomienia regularnego połączenia Polska – Ukraina – Turcja z wykorzystaniem żeglugi feederowej. Tym samym linia PKP LHS zostałaby dołączona do funkcjonującego już Korytarza Środkowego oraz planowanego Korytarza Południowego.
Zobacz także: Nowe szlaki transportowe powstają nad Morzem Kaspijskim