Nowe szlaki transportowe powstają nad Morzem Kaspijskim
Jednym z kluczowych projektów logistycznych dla państw środkowej Azji, Turcji oraz rejonu Kaukazu jest uruchomienie intermodalnych korytarzy transportowych wykorzystujących linię kolejową łączącą Azerbejdżan i Gruzję. Koleje oraz rządy zainteresowanych państw pracują nad uruchomieniem nowych usług logistycznych.
W regionie Kaukazu stykają się dwa korytarze transportowe które mają duże znaczenie dla południowo – zachodniej Azji. Pierwszym jest Międzynarodowa Transkaspijska Trasa Transportowa (TMTM; Korytarz Środkowy), która wiedzie z Chin przez Kazachstan, Morze Kaspijskie, Azerbejdżan, Gruzję, Turcję do Europy. Szlakiem tym już kursują pociągi intermodalne. Jedna z odnóg tego korytarza wiedzie przez Morze Czarne, Ukrainę do Sławkowa przez linię LHS. Korytarz Środkowy pozwala ominąć terytorium Rosji, co może mieć znaczenie np. przy eksporcie żywności z Europy do Chin. Drugi to Korytarz Południowy, który z Azerbejdżanu przez Iran wiedzie do Indii.
Jeszcze do niedawna Korytarz Środkowy uważany był za nieatrakcyjny pod względem czasu przejazdu względem drogi morskiej, ze względu na konieczność przeładunków w portach kaspijskich. Dzięki inwestycjom, w tym wprowadzeniu regularnych rejsów feederów na Morzu Kaspijskim udało się usprawnić ten szlak. Pod koniec ubiegłego roku ruszyły testowe przewozy trasą wiodącą tunelem pod cieśniną Bosfor w Turcji. Regularne pociągi mają ruszyć w czerwcu 2020. Podejmowane są kolejne działania w celu dalszego rozwoju korytarza w krajach uczestniczących.
— Obecnie modernizowana jest infrastruktura kolejowa w krajach Środkowego Korytarza, rozwijane są porty morskie i firmy żeglugowe. Azerbejdżan i Kazachstan budują nowe porty na Morzu Kaspijskim, a także tworzą mniejsze strefy handlowe. W tym samym czasie odnowiono infrastrukturę kolejową w Azerbejdżanie, zakupiono lokomotywy i wzbogacono flotę samochodową — mówi Balakhan Nazarov, specjalista ds. komunikacji w ADY Container.
W projektach na linii Baku-Tibilisi-Kars uczestniczą także Koleje Rosyjskie, które rozważają wykorzystanie jej do stransportu towarów z Dalekiego Wschodu. W Ankarze podpisano protokół ustaleń w sprawie współpracy między kolejami Azerbejdżanu, Rosji i Turcji w celu rozbudowy linii kolejowej Baku-Tbilisi-Kars.
— Współpraca trójstronna ma na celu ożywienie linii kolejowej Baku-Tbilisi-Kars. Utworzono nową rosyjsko-azerbejdżańsko-turecką grupę roboczą w nowym formacie. Zgodnie z dokumentem, ładunki z Dalekiego Wschodu przez rosyjskie porty w Nachodce będą transportowane do Azerbejdżanu koleją transsyberyjską, a stamtąd przez Baku-Tbilisi-Kars do Turcji i Europy – informuje przedstawiciel ADY Container.
Współpraca międzynarodowa
Kraje uczestniczące w projekcie utworzyły Transkaspijskie Międzynarodowe Stowarzyszenie Szlaków Transportowych w celu przygotowanie Środkowego Korytarza. Celem stowarzyszenia jest przyciąganie ładunków regionalnych i tranzytowych, wprowadzenie jednolitych taryf, zwiększenie konkurencyjności korytarza. Konsorcjum, utworzone w ramach tego stowarzyszenia, obejmuje operatorów bezpośrednio zaangażowanych w transport towarów.
Obecnie trwają intensywne prace nad wprowadzeniem nowego produktu logistycznego: projektu trasy w relacji Kaszghar – Kirgistanu- Uzbekistan – Turkmenistan – Morze Kaspijskie – Baku. Będzie to druga odnoga międzynarodowej trasy Transkaukazkiej. W tym celu w Taszkencie w Uzbekistanie odbyło się pierwsze wielostronne spotkanie szefów kolei pięciu krajów – Azerbejdżanu, Gruzji, Kirgistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu w sprawie rozwoju międzynarodowej trasy multimodalnej.
— Podczas spotkania omawiano utworzenie i przyjęcie Karty Komitetu Koordynacyjnego w sprawie rozwoju tego korytarza, opracowanie jednolitych taryf dla trasy i transportu towarów. Uruchomienie pilotażowego pociągu kontenerowego trasą multimodalną spodziewane jest w pierwszym kwartale 2020 roku. Zgodnie z umową o współpracy tranzytowej i transportowej na międzynarodowej trasie transportowej Wschód-Zachód „Lapis-Lazuli” (korytarz transportowy Lazurit) pierwszy ładunek został już przetransportowany z Afganistanu do Europy. Projekt jest oceniany jako wyraźny krok ku ustanowieniu współpracy w regionie, po tym jak nastał pokój w regionie — zapewnia Balakhan Nazarov.
Podejmowane są także kroki w celu uruchomienia nowych tras. Jedna z nich obejmuje port Turkemenbaszy w Turkemnistanie, a następnie linię kolejową przez Uzbekistan, Kazachstan do Chin. Pierwszy pociąg testowy na tym szlaku. zostanie uruchomiony w pierwszym kwartale 2020 r.
Rozwija się także transport na uruchomionej w 2018 roku linii łączącej Azerbejdżan z Iranem przez Astarę. Linia ta jest częścią Międzynarodowego Korytarza Północ – Południe który łączy Rosję i Europę z Indiami.
ADY Container jest spółką zależną Kolei Azerbejdżanu zajmującą się organizacją transportu intermodalnego na Korytarzu Środkowym i powiązanych szlakach.