Czy koszt transportu kontenerowego zbliża się do poziomu z okresu covid-19?
W ubiegłym tygodniu stawki morskiego frachtu kontenerowego w umowach spot znów wzrosły w tempie dwucyfrowych, po wolniejszym w ostatnim tygodniu maja. W życie weszła seria ogólnych ich podwyżek i dopłat do stawek podstawowych. Pojawiły się oceny, że od lipca koszty transportu z Azji do Europy przekroczą barierę 10 000 USD/FEU, czyli sięgną poziomu z września 2021 r., szczytowego dla okresu zakłóceń covid-19. Zarazem rośnie różnica między tempem zmian długo- i krótkoterminowych stawek frachtu. Ponadto nadal zwyżkują ceny kontenerów transportowych, do poziomu wskazującego na bańkę cenową.
Złożony Drewry World Container Index (WCI) wzrósł 6 bm. o 12 proc. tydzień/tydzień, do 4 716 USD/FEU i był o181 proc. wyższy w porównaniu z tym samym tygodniem ubr. Koszt przewozu towarów w kontenerach w umowach spot na trasie Szanghaj – Rotterdam skoczył o 14,5 proc. (o 762 dol.) – do 6032 USD/TEU, a z Szanghaju – do Genui o 17 proc. – do 6 664 USD/TEU. Oba poziomy są już o ponad 1/5 wyższe niż w tegorocznym apogeum z 25 stycznia, po gwałtownym skoku stawek z powodu ataków jemeńskich Huti na statki na Morzu Czerwonym.
Indeks spot XSI Xeneta dla trasy Szanghaj – Rotterdam wzrósł w ubiegłym tygodniu o 18,5 proc., osiągając 5 647 USD za kontener 40 stopowy, a indeks SCFI– o 9 proc. (2337,5 USD/TEU). Znacznie wzrosły też koszty przewozów kontenerowych z Szanghaju do Los Angeles według notowań Drewry – o 10,5 proc. (5,975 USD/FEU), a jednocyfrowe z Szanghaju do Nowego Jorku – o 5,5 proc. (7 214 USD/FEU).
Powody
W czerwcu pogłębiły się problemy i napięcia na rynku transportu kontenerowego. W połowie maja, o prawie miesiąc wcześniej niż w ub.r., rozpoczął się letni szczyt zamówień na towary i w handlu międzynarodowego między Azją a Europą i Ameryką Północną. HSBC Global Research skomentował, że „nie docenił czasu i siły wcześniejszego szczytu sezonu w handlu oceanicznym, co napędza wzrost stawek spotowych frachtu kontenerowego”.
Zarazem rosną koszty logistyki, ponieważ utrzymują się niedobory kontenerów w portach załadunku, zatory w nich i zakłócenia w harmonogramach rozkładów w stałych połączeniach transportowych. Mają one wspólną przyczynę – gros kontenerowców na trasie z Azji do Europy (i wschodnich portów USA) pływa nadal wokół południowej Afryki, omijając krótszy szlak przez Morze Czerwone i Kanał Sueski.
Patrz: Kryzys pojemności kontenerów uderzył w światowy handel i transport morski
Analizujący rynek kontenerów Container xChange podkreśla, że rosnący niedobór tego sprzętu w azjatyckich centrach eksportowych „doprowadził do bańki cenowej kontenerów”. Średnie ceny kontenerów 40-stopowych typu high-cube w kluczowych chińskich portach wzrosły w maju o 45 proc. – do 3250 USD, wobec 2240 USD w kwietniu. Ceny podobnych jednostek w listopadzie nie przekraczały 1700 dolarów. Z kolei w szczytowym momencie boomu covid, we wrześniu 2021 r., osiągnęły maksimum 7 178 USD.
Dwa tempa
„Nigdzie rosnąca różnica między długo- i krótkoterminowymi stawkami frachtu nie jest bardziej widoczna niż w handlu między Dalekim Wschodem a Europą Północną’ – stwierdziła Emily Stausboll analityka ds. żeglugi w firmie analitycznej Xeneta w wypowiedzi dla TheLoadstar. Według niej, o ile mierzący umowy długoterminowe Global Xeneta Shipping Index po wzroście o 9,2 proc. w kwietniu spadł w maju o 3,6 proc., to na rynku spot stawki Daleki Wschód – Europa Północna wzrosły w okresie od 30 kwietnia do 1 czerwca o 71 proc.
Strausboll ostrzegła jednak, że obecna różnica między długo- i krótkoterminowymi stawkami może się zmniejszyć, jeśli kryzys na Morzu Czerwonym i niedawny wysoki popyt utrzymają się, a zatory w portach się rozprzestrzenią. Wtedy przyszłoroczne negocjacje kontraktowe, które tradycyjnie rozpoczynają się w listopadzie, mogą być zupełnie inne niż w tym roku. „Wtedy nawet ci więksi BCO mogą z niepokojem patrzeć na rynek krótkoterminowy” – powiedziała Strausboll. Już obecnie zresztą spedytorzy opierający się na umowach spot są lepiej traktowani – płacąc wyższe stawki frachtu – niż „długoterminowi” BCO.
Prognozy
Drewry spodziewa się, że stawki frachtu spot z Chin będą nadal silnie rosły w tym tygodniu, „ze względu na wcześniejszy szczyt sezonu”. Europejscy spedytorzy ostrzegają, że jeżeli podobne tempo utrzyma się, od 1 lipca stawki spot przekroczą barierę 10 000 USD/FEU. Według raportu BBC, wzrost stawek frachtu spot „zaczyna przenikać do cen detalicznych na głównych ulicach, powodując ich wzrost”. Ale to, czy stawki spot utrzymają się na tak wysokim poziomie, będzie najprawdopodobniej zależało od tego, jak długo utrzyma się popyt.
„Obecny wzrost cen kontenerów nie jest zrównoważony w dłuższej perspektywie, ponieważ nie jest wspierany przez silny popyt bazowy. Obawy o rynki pracy i wysokie stopy procentowe oznaczają, że konsumenci prawdopodobnie ograniczą wydatki, co może doprowadzić do spadku popytu na towary, a w konsekwencji do zmniejszenia wolumenu przewozów w najbliższym czasie” skomentował Christian Roeloffs, założyciel i dyrektor generalny Container xChange.