Kolejne ostrzeżenia środowisk portowych przed niepożądanymi skutkami EU ETS
Europejskie Stowarzyszenie Właścicieli Holowników (ETA) wezwało Komisję Europejską, by podjęła skuteczne działania, które zapobiegną przekierowywaniu ładunków z portów Unii Europejskiej do krajów sąsiednich, a tym samym nie ograniczaniu przez żeglugę emisji dwutlenku węgla. Taki jest prawdopodobny scenariusz w związku z objęciem systemem handlu uprawnieniami do emisji CO2 (ETS EU) przewoźników morskich. Zdaniem Stowarzyszenia, dyrektywa ta wpłynie bezpośrednio na pogorszenie konkurencyjności europejskich portów i całego łańcucha dostaw związanych z tymi portami.
ETS obejmuje 100 proc. emisji CO2 statków podczas rejsów wewnątrz Europejskiego Obszaru Gospodarczego (obejmuje UE oraz Norwegię, Islandię i Liechtenstein) i 100 proc. emisji statków cumujących w portach EOG. Armatorzy statków wypływających z portu EOG do portu strony trzeciej lub przybywających do terminala w porcie EOG z portu znajdującego się poza jego jurysdykcją, będą zobowiązane do 50 proc. opłat emisji CO2. „ETA popiera włączenie żeglugi do systemu ETS, ale już ostrzegła przed niepożądanymi skutkami, jakie jego wdrożenie może wywołać w określonych portach w pobliżu państw trzecich, które nie są objęte europejskimi przepisami dotyczącymi emisji” – czytamy w oświadczeniu stowarzyszenia.
Istnieje ryzyko, że przedsiębiorstwa żeglugowe unikną kosztów wynikających z ETS poprzez zmianę kolejności zawijania do portów. W związku z tym główna część rejsu odbywać się będzie między dwoma portami spoza EOG, poprzez rekonfiguracją trasy rejsu. W efekcie to one staną się głównymi portami przeładunkowymi, a bliskie porty europejskie staną się portami zasilającymi je, poprzez połączenia dowozowe (feeder’owe). Oprócz utraty zdolności przeładunkowych i związanych z tym miejsc pracy, „Europie grozi utrata nadzoru i kontroli nad całym łańcuchem dostaw”.
Reakcja zewnętrzna na dyrektywę
ETA przypomina, że podmioty branżowe i eksperci ostrzegali już KE o możliwości takiego scenariuszu, gdy ogłoszony został projekt dyrektywy UE ws. objęcia żeglugi morskiej systemem ETS. Od tamtego czasu w szczególności armatorzy statków pływających pod banderami azjatyckimi i amerykańskimi deklarowali, że będą cumować w portach pozaeuropejskich, takich jak: Tanger Med w Maroku, East Port Said w Egipcie i Tekirdag Asyaport w Turcji.
Reakcja wewnętrzna podmiotów w EOG
W połowie września, włączając się do konsultacji projektu KE rozporządzeń wykonawczych identyfikujących sąsiednie porty przeładunku kontenerów, Europejska Organizacja Portów Morskich (ESPO), Federacja Europejskich Prywatnych Operatorów Portowych (FEPORT) wraz z zarządem portu w Walencji wydała opinię w tej sprawie. Apelowały, by zapobiec obchodzeniu przepisów UE ws. dekarbonizacji transportu morskiego oraz powstrzymać ucieczkę emisji CO2, a zatem i zapobiec groźnie utraty konkurencyjności europejskich terminali. Proponowano m.in. ścisłe monitorowanie „bliskich” portów europejskich.
Patrz: ESPO przestrzega przed omijaniem niektórych portów unijnych z powodu EU ETS
Klauzula przeładunkowa
Obecnie wiadomo, że Komisja Europejska zajmuje się tą kwestią za pomocą klauzuli przeładunkowej ETS. Klauzula ta umożliwia organom UE pominięcie postoju w wyznaczonym terminalu jako zawinięcia do portu do celów dyrektywy w sprawie ETS, jeżeli terminal znajduje się w odległości mniejszej niż 300 mil morskich od portu EOG i jeżeli udział przeładowanych w nim kontenerów przekracza 65 proc. całego ruchu. „W związku z tym ETA w pełni popiera włączenie Tanger Med i East Port Said do listy sąsiednich portów przeładunku kontenerów, ponieważ spełniają one warunki klauzuli. W przeciwnym razie porty te mogłyby uzyskać przewagę konkurencyjną, która miałaby negatywny wpływ na terminale europejskie” – stwierdziło Stowarzyszenie.
Możliwość komentowania została wyłączona.
