Transport intermodalny ważnym elementem projektów CPK
Projekty linii w ramach Podprogramu Kolejowego Centralnego Portu Komunikacyjnego uwzględniają ich mieszany pasażersko-towarowy charakter. Transport będzie istotnym generatorem ruchu na tych liniach. W koncepcjach inwestycji uwzględniane będą lokalizacje przyszłych terminali intermodalnych. O to jak przebiegają prace nad kolejowymi projektami CPK zapytaliśmy dr Joannę Archutowską, koordynator ds. analiz ekonomicznych spółki CPK.
CPK przygotowuje model ruchu towarowego dla komponentu kolejowego. Jakie są założenia tego modelu?
CPK dysponuje już wielogałęziowym Pasażerskim Modelem Transportowym. W tej chwili trwają prace nad stworzeniem modelu towarowego, który będzie odwzorowywał łańcuchy transportowe w przewozach międzynarodowych. Po jego opracowaniu będziemy znali przepływy strumieni polskiego handlu zagranicznego zarówno transkontynentalnego, jak i europejskiego. Do tej pory istniał tylko model kolejowych przewozów towarowych. Pierwsza wersja nowego modelu gotowa ma być pod koniec roku.
Jakie znaczenie w tych analizach mają polskie porty morskie?
W prognozach popytu przyjmujemy scenariusz, zgodnie z którym porty Gdańsk i Gdynia będą się rozrastały. Brane są pod uwagę prognozy wzrostu gospodarczego, analizy przewozu kontenerów przechodzących przez inne porty morskie, a także analizy przewozów drogowych z i do portów. Analizy te wskażą skalę ruchu pociągów intermodalnych na projektowanych liniach kolejowych.
Jakie będzie znaczenie cargo lotniczego w modelu ruchu towarowego?
Przy opracowaniu modelu będzie uwzględniany transport lotniczy, choć trzeba pamiętać, że nie ma on dużego styku z lądowym transportem intermodalnym kontenerów morskich. Natomiast cargo lotnicze zostanie uwzględnione w analizach jako generator głównie ruchu drogowego. W pobliżu terminala lotniczego zaplanowane jest miejsce na terminal intermodalny, w którym wykonywane będą przeładunki naczep.
Czytaj też: W 2030 r. CPK może obsługiwać 0,5 mln ton cargo, pięć lat później – 1 mln
W planowanym węźle kolejowym CPK niedaleko strefy cargo lotniska powstanie stacja towarowa. Będzie ona obsługiwała dostawy paliwa na lotnisko oraz terminal naczepowy położony przy stacji. Planujemy też buforowanie na niej pociągów oczekujących na sloty przejazdowe. W projekcie przewidziano również możliwość budowy bocznicy z stacji towarowej do terminalu cargo na lotnisku. W pobliżu lotniska planowane jest także Cargo City, czyli teren kilkuset hektarów przeznaczony pod działalność logistyczną. Jeżeli w Cargo City pojawią się inwestorzy, którzy potrzebować będą bocznicy kolejowej, będzie istniała możliwość podłączenia jej do stacji.
Na jakim etapie jest przygotowanie tych projektów?
Obecnie opracowywane są studia techniczno-ekonomiczno-środowiskowe (STEŚ) dla projektów kolejowych. Teb etap kończy się wyborem dla każdego zadania wariantu inwestorskiego. Następnie ruszy przygotowanie projektów budowlanych. W tej chwili zakończyliśmy już pięć studiów wykonalności, a przygotowanie pozostałych jest w toku. Niektóre wcześniejsze założenia będą rewidowane w związku z pojawieniem się np. koncepcji połączenia kolejowego z Ukrainą. Częścią inwestycji w linie kolejowe będą również stacje pozwalające pociągom towarowym na postój techniczny oraz terminale intermodalne.
Czy planujecie już Państwo docelową sieć terminali przeładunkowych?
Przy opracowywaniu STEŚ uwzględniamy miejsca, w których racjonalne jest zaplanowanie terminalu intermodalnego obok nowej linii kolejowej. Przy czym mówimy o terminalach antenowych kontenerowych i naczepowych. Mamy zdiagnozowane potrzeby rynku i wiemy, w których regionach jest niezaspokojony popyt na przeładunki intermodalne. Przy niektórych liniach kolejowych rozważamy kilka alternatywnych lokalizacji. Hub Intermodalny CPK będzie się znajdował w bliskości węzła kolejowego CPK. Wciąż szukamy odpowiedniego miejsca. Na ten moment nie możemy jeszcze podać konkretnych lokalizacji terminali.
Przeniesienie ruchu towarowego z dróg na kolej będzie wymagało rozwoju intermodalnych przewozów naczep. Jakie technologie przewozu i przeładunku brane są pod uwagę przy planowaniu inwestycji kolejowych i terminalowych?
Jeśli chodzi o przeładunki naczep, to naszym zdaniem wskazane będzie opracowanie polskiej technologii załadunku poziomego naczep na wagony kolejowe. Obecnie w Europie funkcjonują dwie technologie przeładunku, które nie są kompatybilne ze sobą, co ogranicza liczbę terminali, do których można uruchamiać połączenia pociągów z wagonami dostosowanymi do tych technologii. Rozmawiamy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz właścicielami polskich patentów technologii przeładunkowych o rozwoju tych projektów. Chodzi tu o rozwiązania opracowane przez naukowców z Politechniki Warszawskiej i Wojskowej Akademii Technicznej. Co istotne, koncepcje te są niezależne od terminala i mają umożliwić przeładunek naczep na każdym terminalu, który spełnia minimalne wymogi.
Jakie są Państwa plany działań na najbliższe miesiące?
W tym roku pracujemy nad koncepcją sieci terminali z uwzględnionymi możliwościami finansowania inwestycji oraz ramami prawno-organizacyjnymi realizacji tych projektów. Przedstawimy zarządowi różne koncepcje realizacji, na podstawie których podjęta zostanie decyzja w jakiej formule będą powstawały nowe terminale. Trzeba jednak pamiętać, że większość z nich powstanie po 2030 r., czyli w następnej perspektywie finansowej UE.
Możliwość komentowania została wyłączona.
