UNCTAD: Rok 2023 dziedziczy główne problemy gospodarcze poprzedniego roku
Problemy gospodarcze i wojna w Ukrainie (o ile nie zostanie zakończona) spowoduje spowolnienie wzrostu globalnego PKB w 2023 r. Także światowy handel towarami i usługami, po rekordowym 2022 r., rysuje się w ciemniejszych barwach. Oczekuje się, że napięcia geopolityczne, wysokie ceny energii, rosnące stopy procentowe i utrzymująca się inflacja ograniczą światowy handel towarowy.
Rok 2023 będzie prawdopodobnie kolejnym trudnym okresem dla światowej gospodarki. Na międzynarodowe rynki biznesowe nadal będą wpływać występujące z różnym natężeniem problemy z 2022 r., jak: wysoka stopa inflacji, niższe dostawy ropy i gazu, zakłócenia w łańcuchach dostaw, strajki pracownicze i podnoszenie stóp procentowych przez banki centralne. Na tempo globalnego PKB wpływać będzie nadal wojna ukraińsko – rosyjska. W obliczu tych wyzwań szanse na nieoczekiwane globalne odbicie gospodarcze wydają się maleć. Zarazem świat przechodzi dramatyczną transformację, w tym szczególnie technologii służących ochronie klimatu.
Dla zakończonego 2022 r. Międzynarodowy Fundusz Walutowy prognozuje 3,2 proc. wzrost globalnego produktu krajowego brutto, po wzroście o 6 proc. w 2021 r. Natomiast na 2023 r. MFW szacuje, że jego tempo wzrostu zwolni do 2,7 proc. Według MFW, zarazem istnieje 25-procentowe prawdopodobieństwo, że globalny PKB wzrośnie w br. o mniej niż 2 proc. Co równie istotne, ponad jedna krajów doświadczy spadku rozwoju gospodarczego.
Wyzwania
Bardziej odporne na problemy są gospodarki krajów Europy i USA, bowiem notują niską stopę bezrobocia, „niewidzianą od dziesięcioleci”. Zarazem rosnące ceny zawężają marże zysku dla firm, ponieważ muszą kupować drożej produkty, podczas gdy banki centralne zwiększają koszty finansowania zewnętrznego, podnosząc stopy procentowe. Np. Amerykańska Rezerwa Federalna (Fed) podniosła od grudnia 2022 r. referencyjną stopę procentową do 4,5 proc. zapowiadając, że będzie kontynuowała te podwyżki w 2023 r. Niektórzy decydenci Fed zasygnalizowali, że stopa ta osiągnie do końca 2023 r. szczyt na poziomie 5,25 proc.
W odpowiedzi na wysoką inflację rosnąć będą roszczenia pracownicze podwyżek płac. Jeśli firmy zgodzą się na te podwyżki, zwiększy to ich koszty operacyjne, powodując dalszą inflację z ujemnymi skutkami dla konsumentów. Błędne koło wyższej inflacji i wyższych płac zaszkodzi szczególnie pracownikom najemnym i klasie średniej.
Prognozy handlu zagranicznego
Wydarzenia te będą w oczywisty sposób rzutować na światowy handel towarowy i usługami. Konferencja Narodów Zjednoczonych do spraw Handlu i Rozwoju (UNCTAD) oceniała na początku grudnia ub.r., że w 2022 r. ten handel może osiągnąć rekordowy poziom, ok. 32 bln USD. Na handel towarami przypaść miało prawie 25 bln USD, co będzie oznaczać wzrost o ok. 10 proc. w porównaniu z 2021 r., a na handel usługami 7 bln USD (+ 15 proc. rdr).
Patrz: Wymiana towarowa w 2023 roku zmaleje
Nowy raport UNCTAD ostrzega jednak, że spowolnienie w drugiej połowie 2022 r. wskazuje na trudniejsze warunki w 2023 r. „Prognozy wzrostu gospodarczego na 2023 r. są korygowane w dół ze względu na wysokie ceny energii, rosnące stopy procentowe, trwałą inflację w wielu gospodarkach i negatywne globalne skutki gospodarcze wojny na Ukrainie.” UNCTAD przypomina też, że statkami przewożonych jest ponad 80 proc. towarów sprzedawanych na całym świecie, przy czym odsetek ten jest jeszcze wyższy w przypadku większości krajów rozwijających się.
W 2021 r. międzynarodowy handel morski znacznie odbił się i wzrósł o 3,2 proc. w porównaniu z 2020 r. (okresem jego spadku o 3,8 proc.). Na 2022 r. UNCTAD prognozował spowolnienie wzrostu wolumenu towarów przewożonych drogą morską do 1,4 proc., a na okres 2023 – 2027 wzrost średnio o 2,1 proc. rocznie. Oznacza to, że jego tempo będzie wolniejsze niż średnia z poprzednich trzech dekad wynosząca 3,3 proc.
Przez wiele lat najszybciej rozwijającym się segmentem transportu morskiego był handel kontenerowy. Jego tempo zwolniło jednak w 2022 r. prawdopodobnie do 1,9 proc., zarówno z powodu utrzymujących się zakłóceń jak i malejącego w drugiej połowie roku popytu na przewozy towarów skonteneryzowanych. W 2023 r. możliwy jest wzrost światowych przewozów kontenerowych do 1,9 proc.
Ugruntowanie nowych tendencji
Dwa inne czynniki, które mogą wpłynąć na wzorce handlowe w 2023 r., to: ewolucja globalnych łańcuchów dostaw i przejście na bardziej ekologiczną gospodarkę światową, ocenia UNCTAD. Chodzi o strategie firm i krajów zakładające zmniejszanie ich wpływu na zmiany klimatu, w tym: przez dywersyfikację dostawców, reshoring, near-shoring i friend-shoring. Zarazem oczekuje się, że „wysiłki na rzecz budowy bardziej ekologicznej gospodarki światowej pobudzą popyt na produkty zrównoważone środowiskowo, jednocześnie zmniejszając popyt na towary o wysokiej zawartości węgla i na paliwa kopalne”, podkreśla się w raporcie UNCTAD.
Możliwość komentowania została wyłączona.
