EBOR rozpoczyna badanie perspektyw rozwoju transportu intermodalnego na Korytarzu Środkowym
W związku z rosnącym znaczeniem intermodalnego Korytarza Środkowego łączącego Chiny z Europą przez Morze Kaspijskie Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) rozpoczął badanie możliwości rozwoju połączeń towarowych krajów Azji Środkowej z europejską siecią TEN-T. Studium ma być gotowe latem 2023 r. a badanie finansuje Komisja Europejska.

Badanie, które wykonuje EBOR ma dwa cele: zidentyfikowanie najbardziej zrównoważonych korytarzy transportowych łączących pięć krajów Azji Środkowej z siecią TEN-T Unii Europejskiej oraz zaproponowanie działań na rzecz ich rozwoju, w tym inwestycji infrastrukturalnych.
Jak do tej pory transport kontenerowy na lądowych szlakach łączących Azję Wschodnią z Europą odbywał się prawie w całości Korytarzem Północnym prowadzącym przez Kazachstan, Rosję i Białoruś, którego operatorem jest spółka UTLC ERA. Alternatywne trasy: Korytarz Transkaspijski i Korytarz Południowy prowadzący przez Iran nie cieszyły się dużym zainteresowaniem spedytorów, ze względu na małą przepustowość, liczne wąskie gardła, długi czas tranzytu i wysokie koszty. Zainteresowanie tymi szlakami wzrosło jednak po inwazji Rosji na Ukrainę, w wyniku której część firm europejskich zdecydowała się na uruchomienie połączeń intermodalnych omijających Rosję.
W opinii wielu przedstawicieli branży TSL, te alternatywne korytarze ze względu na niedostatecznie rozwiniętą infrastrukturę nie są konkurencyjne w stosunku do frachtu oceanicznego, zwłaszcza po obserwowanym od stycznia spadku cen przewozu kontenerów drogą morską. Z wstępnych analiz wynika, że z tych szlaków najbardziej perspektywiczny jest Korytarz Środkowy. Jednakże EBOR szacuje, że w całym 2022 tą trasą z Chin do Europe przewiezionych będzie 80 tys. TEU natomiast maksymalna przepustowość szlaku szacowana jest na 120 tys. TEU (tyle mogą obecnie przewieźć feedery na Morzu Kaspijskim). To znikoma wartość w porównaniu z trasą przez Białoruś i Polskę, nie mówiąc już o serwisach oceanicznych.
Wąskie gardło
Największym problemem jest w tej chwili Morze Kaspijskie, które jest wąskim gardłem na Korytarzu Środkowym. Zwiększenie przewozu ładunków tranzytowych o ponad 10% tonażu Korytarza Północnego zdaniem EBOR będzie wymagało min. 3,5 mld euro inwestycji w infrastrukturę portową. Nie wiadomo, czy ten wydatek się opłaci. Będzie to jedno z zafadnień badawczych studium.
Alternatywna trasa wiedzie przez Uzbekistan i Turkmenistan. Chiny rozpoczęły budowę linii kolejowej przez Kirgistan, która skróci czas przejazdu do portu Turkmenbaszy. Tu jednak do rozwiązania są kwestie procedur skarbowo-sanitarnych, a jak dotąd Turkmenistan nie wykazywał woli wprowadzenia ułatwień w tym zakresie. Iran nie może pełnić funkcji kraju tranzytowego ze względu na zachodnie sankcje.
Z wstępnej analizy EBOR wynika zatem, że krajem tranzytowym pozostanie Kazachstan, który rozwija infrastrukturę kolejową i przeładunkową od granicy z Chinami do portów Aktau i Kuryk. — Ostatecznie sukces środkowego korytarza będzie zależał od zdolności wszystkich krajów leżących na trasie, w tym Kazachstanu, do bezproblemowej współpracy, eliminacji barier handlowych oraz ustanowienia regularnych i niezawodnych rozkładów przewozów. Jeśli Korytarz Środkowy ma stać się realną alternatywą transportową, musi oferować przewidywalne i niezawodne środowisko dla wszystkich zaangażowanych stron — komentuje EBOR.
Czytaj też: UE i Kazachstan chcą współpracować na rzecz rozwoju korytarza transkaspijskiego
Wpływ wojny w Ukrainie na funkcjonowanie sektora TSL będzie jednym z tematów konferencji INTERMODAL IN POLAND NORTH – SOUTH, która odbędzie się 30 listopada – 1 grudnia w Szczecinie.
Zapraszamy już dziś do zapisania się na wydarzenie. Program konferencji, informacje organizacyjne i rejestracja uczestnictwa dostępne są na stronie: https://intermodalinpoland.eu/szczecin-2022/