Trzy potencjalne rozwiązania dla poprawy kolejowych połączeń towarowych między krajami bałtyckimi
Amber Train to wyjątkowa kolejowa usługa towarowa, ponieważ jako jedyna pozwala na przewozy między wszystkimi krajami bałtyckimi. Pozwala na przewóz ładunków na odległość 650 kilometrów w niecały dzień. Obecnie jednak połączenie to nie jest tak popularne wśród spedytorów, jak można by się spodziewać. Jak krajowe przedsiębiorstwa kolejowe Estonii, Łotwy i Litwy mogą zwiększyć jego popularność?
„Amber Train to świetny przykład współpracy między krajami bałtyckimi” – powiedział w maju 2018 r. Egidijus Lazauskas, dyrektor ds. transportu towarowego Kolei Litewskich, podczas pierwszego przejazdu na trasie Šeštokai-Ryga-Tallin i podpisania umowy między trzema krajami. W tamtym czasie uczestnicy projektu wiązali duże nadzieje z tym połączeniem kolejowym.
Historycznie koleje państw bałtyckich były uzależnione od ruchu towarowego z Rosji i Białorusi. Po wejściu do UE i NATO Rosja zaczęła przekierowywać swoje ładunki do własnych portów. W związku z tym nowe połączenie kolejowe zostało opracowane aby przyciągnąć więcej towarów, głównie kontenerów z Europy Zachodniej do regionu. Tymczasem ogólna sytuacja była trudna, a przewoźnicy z trzech krajów tracili (i nadal tracą) wolumeny przewozów.
W tym roku, wraz z początkiem rosyjskiej inwazji na Ukrainę, sytuacja jeszcze się pogorszyła z powodu unijnych sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś. Jednocześnie tak trudna sytuacja po raz kolejny pokazała, że region naprawdę potrzebuje Amber Train, ale trzeba zreformować tę usługę. Może być kilka rozwiązań.
Rail Baltica
Czytaj też: Ukraina chce kolei o rozstawie europejskim. Finlandia nie
Pierwszym pomysłem, który przychodzi do głowy, jest budowa magistrali Rail Baltica. Jest to projekt w trakcie realizacji, który ma zakończyć się nie wcześniej niż w 2026 roku, jeśli nie będzie opóźnień w pracach budowlanych i ich finansowaniu. Obecnie koleje w krajach bałtyckich, w przeciwieństwie do większości państw europejskich, mają inny rozstaw toru (1,520 vs 1,435 milimetrów). Ta różnica 85 milimetrów stwarza wiele przeszkód dla rozwoju sektora kolejowego w regionie. A wspomniany projekt to wyeliminuje. Jednak stanie się to dopiero w 2026 roku, kiedy powstanie nowa magistrala.
Oprócz standardowego toru Rail Baltica ma jeszcze jedną zaletę: przyspieszy pociągi towarowe, które będą jechały między krajami bałtyckimi z prędkością 120 kilometrów na godzinę. Dysponując podobną szerokością torów, bałtyccy przewoźnicy kolejowi mogą organizować nowe połączenia intermodalne z miejscami docelowymi w UE bez przeładunków na granicy polsko-litewskiej. Na przykład bezpośredni transport kontenerowy z Rygi do Rotterdamu stanie się dziś tak realny, jak połączenie Kowno-Duisburg. Ale czy kraje bałtyckie mają czas czekać do wspomnianego terminu?
Skupić się na multimodalności
Dwa pozostałe rozwiązania są bardziej realistyczne i nie wymagają kilkuletniego oczekiwania. Pierwszym z nich jest skupienie się na multimodalności. Oznacza to połączenie różnych rodzajów transportu, przede wszystkim pociągów i promów. Większość portów morskich w krajach bałtyckich ma dobrze rozwinięte połączenia morskie bliskiego zasięgu ze Skandynawią. Zazwyczaj promy i pociągi są używane do przewozu towarów w całym regionie.
Mówiąc o autostradach i ich połączeniu z innymi środkami transportu, takie rozwiązanie nie jest powszechne w krajach bałtyckich z pewnymi wyjątkami. W czerwcu 2021 r. Kolej Łotewska (LDz) uruchomiła pierwszą w kraju usługę przewozu naczep koleją. Połączenie z Rygi do Ventspils i Liepaja zostało zorganizowane we współpracy ze szwedzkim operatorem promowym Stena Line. Dzięki temu naczepy mogą być przewożone z Łotwy do Szwecji i Niemiec nie tylko transportem drogowym, ale również z wykorzystaniem usługi multimodalnej (morsko-kolejowej). Jeśli każdy kraj regionu będzie mieć podobne połączenia multimodalne, Amber Train będzie cieszył się większą popularnością wśród załadowców i klientów.
Kombinacja istniejących połączeń
Innym rozwiązaniem jest połączenie istniejących kolejowych połączeń towarowych. Jest to szczególnie ważne w przypadku Litwy. LTG Cargo, krajowy operator kolejowych przewozów towarowych, obsługuje kilka połączeń na Litwie i z Litwy, w tym na trasie Kłajpeda-Kowno-Wilno. Ponadto Litwa korzysta z terminali przeładunkowych, które znajdują się na jej terytorium (w Szestokach i Kownie). Dzięki temu jest jedynym krajem bałtyckim, który ma bezpośrednie pociągi towarowe do Niemiec bez przeładunków.
Ujednolicona sieć połączeń kolejowych funkcjonująca pod marką Amber Train będzie bardziej korzystna dla wszystkich uczestników. Warto zauważyć, że podobna kombinacja została zastosowana w Viking Train, który kursował między Ukrainą a Litwą przed lutym 2022 r. Usługa miała kilka rozszerzeń, które w rzeczywistości stanowiły jedną główną trasę dostarczania ładunków między dwoma krajami. Amber Train może powtórzyć ten sukces, a nawet go przewyższyć, jeśli bałtyckie przedsiębiorstwa kolejowe wynegocjują ofertę łączoną, która opiera się nie tylko na połączeniach kolejowych, ale również promowych.
O rozwoju przewozów intermodalnych będą rozmawiać uczestnicy debaty „Polsko-litewska współpraca na nowych korytarzach transportowych” która odbędzie się w ramach konferencji „INTERMODAL IN POLAND 2022” w Janowie Podlaskim. W wydarzeniu wezmą udział przedstawiciele Kolei Litewskich. Agenda wydarzenia i informacje organizacyjne dostępne są na stronie: https://intermodalinpoland.eu/janow-podlaski-malaszewicze-2022/
Możliwość komentowania została wyłączona.
