ERFA: Wsparcie dla inwestycji kolejowych nie może prowadzić do zakłóceń rynkowych
Propozycja uproszczenia procedur przyznawania pomocy publicznej dla przedsiębiorstw inwestujących w transport kolejowy, intermodalny i wodny śródlądowy pozwoli przyspieszyć realizację Zielonego Ładu w transporcie. Konieczne są jednak zmiany innych regulacji, aby nie doszło do zakłóceń konkurencji na rynku — uważa Europejskie Stowarzyszenie Kolei Towarowej (ERFA).
6 lipca Komisja Europejska zaproponowała aby wobec transportu kolejowego i śródlądowego zastosować tzw. „wyłączenia grupowe” dzięki czemu wsparcie publiczne dla inwestycji w tych dziedzinach nie będzie wymagało wcześniejszego zatwierdzenia przez KE. Uproszczenie procedur ma być jednym z mechanizmów przyspieszających zmianę modalności w transporcie z samochodów na bezemisyjne gałęzie.
Propozycję tę skrytykowała Międzynarodowa Unia Przewoźników Drogowych (IRU), która wskazuje, że zeroemisyjne formy transportu drogowego również powinny być objęte wyłączeniem grupowym inaczej przewoźnicy intermodalni i kolejowi zyskają przewagę konkurencyjną.
Czytaj też: KE chce uprościć wsparcie dla kolei i intermodalu. Przewoźnicy drogowi obawiają się zakłóceń konkurencji
Inną opinię wyraża skupiająca kolejowych przewoźników towarowych ERFA. Zdaniem tej organizacji zmiany procedur przyznawania pomocy publicznej przybliżają Europę ro realizacji strategii Zielonego Ładu. Jednak ERFA zwraca uwagę na inny problem. Rynek przewozów towarowych w wielu krajach jest w dużej mierze zdominowany przez firmy państwowe, które wcześniej miały monopolistyczną pozycję. Z tego powodu mogą mieć łatwiejszy dostęp do pomocy publicznej.
— Aby zrealizować cele Unii Europejskiej w zakresie wzrostu kolejowego transportu towarowego, potrzebne będą ukierunkowane środki wsparcia. Biorąc to pod uwagę, ważne jest, aby przedsiębiorstwa kolejowe zajmujące się przewozami towarowymi konkurujące z operatorami państwowymi na swoich rynkach krajowych, którzy stanowią prawie 50% rynku europejskiego, mieli pewność, że zwiększona pomoc państwa nie zakłóci konkurencji — skomentował Dirk Stahl, prezes ERFA.
Przedstawiciele branży kolejowe proponują zatem, by równocześnie z propozycją wyłączeń grupowych Komisja Europejska przygotowała nowelizację Wskazówek dla Pomocy Państwa dla Przedsiębiorstw Kolejowych. W szczególności chodzi o rozdzielnie pomocy dla sektorów, które już teraz są mocno dotowane jak transport publiczny, od przewozów towarowych, które takiej pomocy nie otrzymują. Eksperci wskazują, że w przypadku firm, które działają w obu tych obszarach może dochodzić do subsydiowania krzyżowego.
Obecnie każdorazowo pomoc publiczna musi być notyfikowana przez Komisję Europejską, która kontroluje te procedury i nie pozwala na subsydiowanie krzyżowe. Zdaniem ERFA istotne jest aby po wprowadzeniu wyłączeń grupowych nie dochodziło do sytuacji, że usługi towarowe w ramach jednej grupy są dofinansowane z zysków osiąganych przez dotowanych przewoźników pasażerskich.