Najważniejsze „wąskie gardła” i priorytety dla kolei towarowej w UE – wyniki analizy
Stowarzyszenie Ferrmed przedstawiło wyniki analizy optymalizacji ruchu i zmiany modalności w transporcie towarowym w Unii Europejskiej. Celem badania było określenie działań, jakie muszą być podjęte, by zwiększyć udział kolei w przewozach towarów.

W 2018 r. transport samochodowy realizował 75,4 pracy przewozów towarowych w Europie. 55% przewozów samochodowych odbywało się na odległość większą niż 300 km, a jedna trzecia na odległość większą niż 1000 km. Zgodnie z założeniami polityki transportowej UE przewozy ładunków na dłuższe odległości powinny być realizowane przez kolej lub inne zrównoważone gałęzie transportu. Ciężarówki odpowiadają za emisje 275 mln t CO2 co stanowi 30% emisji gazów cieplarnianych branży transportowe ogółem.
Ferrmed przeprowadziło analizę barier w przenoszeniu transportu z dróg na kolej i zaprezentowało propozycje działań, dzięki którym możliwe będzie osiągnięcie 30% udziału transportu szynowego w przewozach ładunków już w 2030 r.
Zdaniem stowarzyszenia konieczna jest zmiana w podejściu do inwestycji w infrastrukturę liniową. Absolutnym priorytetem powinno być zwiększenie przepustowości odcinków sieci bazowej o łącznej długości 17,8 tys km, które stanowią 27% sieci TEN-T a jednocześnie skupiają większość transportu towarowego. W drugiej kolejności należy udrożnić kolejne zidentyfikowane 8.100 km kluczowych odcinków oraz zlikwidować wąskie gardła jakimi są największe huby intermodalne.
Połączyć huby
Ferrmed uważa, że powinno zorganizować się szybkie regularne połączenia miedzy zidentyfikowanymi kilkunastoma głównymi hubami transportowymi. Pociągi powinny wjeżdżać na terminale w sposób płynny. Należy doprowadzić do ograniczenia sytuacji gdy skład oczekuje na wjazd na stacji towarowej. Jednym z głównych warunków poprawy płynności ruchu pociągów towarowych jest implementacja systemu ERTM na sieci bazowej.
— Nigdy nie przeprowadzono tak szczegółowego badania usprawnień w transporcie lądowym w UE. Wnioski z Studium mogą ułatwić ustanowienie spójnego planu poprawy sieci transportowej na poziomie UE (w tym najbardziej odpowiednich połączeń wzajemnych z krajami euroazjatyckimi), aby osiągnąć cele UE w zakresie udziału kolei do 2030 r. oraz osiągnięcia środowiskowe Zielonego Ładu w odniesieniu do system transportowy UE — skomentował Joan Amoros, przewodniczący Ferrmed.
Wniosek Ferrmed aby skupić się na tych liniach kolejowych, na których obecnie jest największe natężenie ruchu towarowego może jednak nie do końca odpowiadać warunkom takich krajów jak Polska, gdzie występują poważne wąskie gardła na sieci kolejowej, które zniechęcają do korzystania z transportu intermodalnego. Z tego powodu zasadne wydaje się uzupełnienie tych analiz o zestawienie najbardziej obleganych tras przez samochody ciężarowe. W przypadku Polski takim przykładem jest tranzytowe połączenie z kierunku Litwy do Niemiec. Kolej na tej trasie obecnie nie oferuje dobrych parametrów, co jednak zmieni się po zakończeniu budowy Rail Baltica, po czym ruch pociągów towarowych może na tym szlaku wzrosnąć.
Czytaj też: Litwa liczy na rozwój przewozów kontenerowych dzięki Rail Baltica