Osiągnięto wstępne porozumienie między Radą i Parlamentem UE w sprawie kolejnej edycji instrumentu CEF
Komisja Europejska w swoim komunikacie prasowym z 12.03.2021 roku powiadomiła o tym, że negocjatorom PE i Rady udało się osiągnąć porozumienie w sprawie następnej, bo już drugiej, edycji instrumentu CEF „Łącząc Europę”.

Tymczasowe porozumienie między Parlamentem a Radą osiągnięte w czwartek wieczorem określa ramy wykorzystania funduszy europejskich w obrębie instrumentu „Łącząc Europę” w latach 2021-2027. W ramach programu finansowane będą projekty w dziedzinie transportu, energii i cyfryzacji. Zapewniono również zakończenie do 2030 r. najważniejszych projektów transeuropejskich, takich jak Rail Baltica, wprowadzenie sieci 5G do ważnych osi transportowych etc.
Obszary finansowania w kolejnej edycji
Zgodnie z ustaleniami, wysokość ogólnego budżetu w ramach instrumentu „Łącząc Europę” wyniesie około 30 mld euro po cenach z 2018 r. (lub 33,71 mld euro w cenach bieżących).
Jak wynika z porozumienia, budżety dla poszczególnych sektorów wyniosą (w cenach bieżących):
- sektor transportowy: 25,8 mld euro;
- sektor energii: 5,8 mld euro;
- sektor cyfryzacji: 2 mld euro.
Dzięki tym środkom sfinansowane zostaną projekty związane z modernizacją infrastruktury transportowej oraz projekty transgraniczne, które stanowią unijną wartość dodaną. Około 10 mld euro przeznaczonych na transgraniczne projekty transportowe pochodzić będzie z funduszy spójności i pomoże państwom UE uzupełnić brakujące połączenia transportowe. Część środków, a dokładnie w wysokości 1,4 mld euro, zostanie przeznaczona na dalszy rozwój transeuropejskich sieci transportowych (TEN-T), zwłaszcza na jak najszybszą realizację znaczących i brakujących transgranicznych projektów kolejowych, które zostaną wybrane przez Komisję Europejską na podstawie konkurencyjności.
Założenia w sektorze transportowym
Kolejna edycja instrumentu „Łącząc Europę” w dziedzinie transportu zakłada promocję interoperacyjnych i multimodalnych sieci, służących rozwojowi i modernizacji infrastruktury kolejowej, drogowej i morskiej oraz infrastruktury wykorzystywanej w żegludze śródlądowej. CEF ma też wesprzeć bezpieczną mobilność.
Jak wynika z porozumienia, w kolejnej edycji instrumentu CEF będzie się skupiał na wsparciu celów Strategii inteligentnej i zrównoważonej mobilności, tworząc podwaliny systemu transportowego UE, będącego w stanie dokonać ekologicznej i cyfrowej transformacji, stając się przy tym bardziej odpornym na przyszłe kryzysy.
Jak wskazano w Europejskim Zielonym Ładzie, efektem wspomnianych działań będzie 90% redukcja emisji do 2050 roku, którą ma zapewnić inteligentny, konkurencyjny, bezpieczny, dostępny i przystępny cenowo system transportowy. Priorytetowo będą traktowane środki transportu przyjazne dla środowiska, między innymi kolej, oraz działania związane z rozwojem punktów ładowania dla pojazdów zasilanych paliwami alternatywnymi.
Celem CEF jest także dążenie do dostosowania infrastruktury tak, by przyczynić się do poprawy mobilności wojskowej na obszarze UE i umożliwić jej wykorzystanie zarówno do celów wojskowych, jak i cywilnych. Na poprawę mobilności wojskowej przewidziano osobny budżet z puli środków na obszar transportu, wynoszący 1,69 mld euro.
Osiągnięte porozumienie ma charakter tymczasowy i na dalszych etapie musi zostać formalnie zatwierdzone zarówno przez Parlament Europejski, jak i Radę.