WTO: zbliżamy się do przełamania trendu wzrostu globalnego handlu
Wskaźniki najnowszego Barometru Handlu Towarami (GTB) Światowej Organizacji Handlu (WTO) prezentują mieszany obraz rozwoju sytuacji. Sugeruje jednak, że tempo wzrostu zanotowane w czwartym kwartale 2020 r. może nie zostać utrzymane w pierwszej połowie 2021 r.
Bieżący odczyt GTB ma wartość 103,9 pkt., tj. wyższą zarówno niż indeks bazowy (100 pkt.), jak i od poprzedniego odczytu z listopada 2020 r. (100,7 pkt.). Sygnalizuje więc wyraźną poprawę w handlu towarami, który gwałtownie spadł w pierwszej połowie ubiegłego roku, a zaczął rosnąć od trzeciego kwartału.
Zarazem bieżący wskaźnik może nie odzwierciedlać w pełni odrodzenia się gospodarek po dwu falach pandemii, ale przed pojawieniem się nowych wariantów choroby, „które niewątpliwie będą odbijać się na handlu towarami w pierwszym kwartale 2021 r.”
Także wszystkie bieżące indeksy składowe GTB mają wartość albo powyżej trendu wieloletniego, albo zgodny z nim, choć „niektóre już wykazują oznaki spowolnienia, podczas gdy inne mogą spaść w najbliższej przyszłości”, ocenia WTO.
Ale choć indeksy zamówień eksportowych (103,4 pkt.) i produktów motoryzacyjnych (99,8), „które należą do najbardziej wiarygodnych i wiodących wskaźników dla handlu światowego”, osiągnęły ostatnio zarówno szczyt, to jednak zaczęły tracić impet.
Natomiast wskaźniki przewozów kontenerowych (107,3 pkt.) i frachtu lotniczego (99,4) nadal rosną, chociaż najnowsze dane sugerują, że transport kontenerowy zaczął maleć ostatnio w porównaniu z początkiem br.
Z kolei znacznie powyżej trendu są indeksy komponentów elektronicznych (105,1 pkt.) i surowców (106,9 pkt.), co może to odzwierciedlać tymczasowe gromadzenie zapasów.
„Podsumowując, tendencje te sugerują, że dynamika wzrostu globalnego handlu może osiągnąć wkrótce szczyt, jeśli jeszcze tego nie zrobiła” – stwierdzają autorzy eksperci WTO.
Według barometru, w trzecim kwartale 2020 r. wyrównany sezonowo wolumen światowego handlu towarami odbił się od głębokiego spadku w drugim kwartale, czemu sprzyjał rosnący eksport w Azji i rosnący import w Ameryce Północnej i Europie. Mimo to handel towarami w trzecim kwartale spadł o 5,6 proc. w porównaniu z tym samym okresem 2019 r., po spadku o 15,6 proc. w drugim kwartale.
Spadki te, choć nadal bardzo duże, są mniej dotkliwe niż wielu analityków obawiało się na początku pandemii. Ostatnia prognoza handlowa WTO (z października 2020 r.) przewidywała w 2020 r. spadek wolumenu światowego handlu towarami o 9,2 proc., ale „rzeczywisty spadek może być nieco mniej dotkliwy”, oceniają autorzy raportu.
W ich ocenie, perspektywy na rok 2021 i kolejne są coraz bardziej nąiepewne ze względu nadal rosnącą liczbę zachorowań na covid-19 na całym świecie i pojawienie się nowych jego wariantów. A powrót do zdrowia (pożądanego odsetka ludności) będzie w dużej mierze zależał od skuteczności szczepień.