Nadciąga to, co miało się ziścić rok temu – drożeje paliwo okrętowe
Nadawcom ładunków w transporcie morskim niemal w całym 2020 roku oszczędzono negatywnych skutków wprowadzenia od 1 stycznia przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO), w odpowiedzi na zmiany klimatyczne, nowych przepisów o używaniu przez statki pełnomorskie droższego paliwa o niskiej zawartości siarki. Ale to już przeszłość.

Po wybuchu pandemii na świecie i globalnym spadku gospodarczym, w I kwartale ub.r. załamał się rynek ropy naftowej i spadły jej ceny, które utrzymywały się także przez całe lato. Jednak w miarę, jak pogłębiało się ożywienie gospodarcze, a popyt na ropę niemal zrównał się ze zmniejszoną podażą przez głównych producentów, ceny bunkra zaczęły ponownie rosnąć.
Zmiana BAF
Jest to szczególnie widoczne od listopada 2020 r. Między 1 listopada ub.r. a 10 stycznia br. koszt zakupu VLSFO (very low sulphur fuell – ropa o niskiej zawartości siarki – 0,5 proc.; inne skróty: LSF, LSFO) podrożał o 35 proc. W ocenie firmy analitycznej Sea-Intelligence, ze względu na zróżnicowany sposób zakupu paliwa przez przewoźników (w kwartalne lub miesięczne), droższy bunkier będzie odczuwalny z opóźnieniem, ale mniej więcej od połowy stycznia, w stawkach frachtu.
Nadawcy ładunku muszą się więc liczyć z nową wymiarem BAF (zmienny dodatek paliwowy, doliczany do podstawowej stawki frachtu morskiego). Może to pogłębić trwającą tendencję wzrostu stawek frachtu, albo zmniejszyć skalę ich spadku po przerwie w podaży ładunków, z okazji Nowego Księżycowego Roku w Chinach.
Punkt widzenia armatorów
Droższe paliwo jest też problemem dla przewoźników, bowiem zwykle nie przenoszą w pełni ich zmiany na stawki frachtu. Ale dochodzi też nowy aspekt. Po około dziesięciu miesięcy stabilizacji rozpiętości w stawkach między dwoma głównymi rodzajami paliwa okrętowego, tj. VLSFO i IFO380 (ciężkie, popularne paliwo bunkrowe o zawartości siarki 3,5 proc.), na poziomie ok. 50 USD/tonę, ten spread znów rośnie. Według MABUX World Bunker Index (składa się z zakresu cen dla: 380 HSFO, VLSFO i MGO, tj. Marine Gas Oil – oleju gazowego ciężkiego, najczystszego, najlżejszego i wysokiej lepkości), 13 stycznia średnia światowa cena 380 HSFO wynosiła 366,93 USD/tonę, a VLSFO –459 USD/t (MGO – 512,42 USD/t), tj. rozpiętość przekraczała już 92 dolary za 1 tonę.
Oznacza to, że ci armatorzy, którzy zainwestowali w montaż tzw. płuczek (scrubber’ów), mogą mówić o korzystaniu teraz z ekstra premii. Ma to szczególne znaczenie na niektórych liniach żeglugowych, bowiem rozpiętość w cenach 380HSFO a VLSFO jest znacznie wyższa, niż średnia światowa. Dla statków tankujących w regionie Azji (np. w Singapurze) spread między cenami obu paliw przekraczały 100 dolarów/tonę (odpowiednio: 352 i 452,67 USD), a dla tankujących w regionie Morza Północnego (Rotterdam) – 81,75 dolary (odpowiednio: 340 i 421,75 USD/t).
IMO 2020
Przepisy IMO wprowadzone 1 stycznia 2020 r. mają na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń przez transport morski. Poza korzyściami dla środowiska naturalnego, mają chronić mieszkańców miast portowych i pracujących w portach (stojące statki korzystają z energii własnych agregatów prądotwórczych, napędzanych ciężkimi olejami, czyli emitują gazy cieplarniane, szczególnie CO2).
Różnica w cenie pomiędzy wysokosiarkowym paliwem olejowym (HSFO) a niskosiarkowym (LSFO) na początku 2020 r. wynosiła ok. 250 USD/tonę, co miało przełożyć się na wzrost kosztów transportu.
Tak się nie stało, bowiem załamała się globalna gospodarka z powodu COVID-19 i spadł gwałtownie zarówno popyt na transport morski, jak i ceny ropy naftowej. Różnica w cenie obu głównych paliw spadła do wspomnianych 50 dolarów (m. in. na skutek zwiększenia podaży LSFO) i ustabilizowała się do listopada.
Koszt instalacji scrubberów szacuje się na 6 – 10 mln dolarów, w zależności od wielkości statku. Okres amortyzacji tych urządzeń dla statków pływających na dalekich trasach szacowany jest na 5- 9 lat. Alternatywą jest napęd dualny, tj. korzystanie z paliwa tradycyjnego i LNG. Nowo zamawiane kontenerowce klasy ULCV zwykle sięgają po to rozwiązanie.