Sąd blokuje cła Trumpa ogłoszone z okazji „Dnia Wyzwolenia”
W przełomowej decyzji amerykański Sąd Handlu Międzynarodowego (CIT) uchylił większość szeroko zakrojonych ceł na towary importowane ogłoszonych przez prezydenta Donalda Trumpa w kwietniu wraz z „Dniem Wyzwolenia” USA. Tym samym ograniczył władzę wykonawczą nad handlem międzynarodowym.

Sąd federalny z siedzibą w Nowym Jorku, składający się z dziewięciu sędziów mianowanych przez prezydenta (orzekało trzech), a zatwierdzonych przez Senat, jednogłośnie orzekł, że cła są niezgodne z konstytucją. Sąd orzekł, że konstytucja przyznaje Kongresowi prawo do regulowania handlu międzynarodowego, informuje agencja Reutersa.:
Decyzja, która jest obecnie przedmiotem odwołania i prawdopodobnie zostanie skierowana do Sądu Najwyższego w celu podjęcia ostatecznej decyzji, wzmacnia kluczową rolę CIT w egzekwowaniu ustawowych i konstytucyjnych ograniczeń polityki handlowej. Orzeczenie CIT jest konsekwencją złożenia dwóch pozwów sądowych. Jeden złożyła grupa pięciu małych amerykańskich firm, które importują towary z krajów objętych cłami, a drugi koalicja urzędników państwowych z 12 stanów.
Przegląd sporów taryfowych
Trzyosobowy skład sędziowski CIT unieważnił cła nałożone na mocy Ustawy o Międzynarodowych Nadzwyczajnych Uprawnieniach Gospodarczych (IEEPA), w tym: 30-procentową opłatę na chińskie towary, 25-procentową na import z Meksyku i Kanady oraz 10-procentowe uniwersalne cło na „towary światowe”. Było to najszersze zastosowanie prezydenckiej władzy handlowej we współczesnej historii.
Administracja Trumpa powołując się na ustawę z 1977 r. uzasadniła te środki tym, że USA notuje głęboki deficyt handlowy USA które uznała za „stan wyjątkowy”, zagrażający bezpieczeństwu gospodarczemu. W istocie, deficyt w wymianie towarowej USA wynosi 1,2 bln dolarów. Trump argumentował też, że jego zmniejszenie przyczyni się do powstania większej liczby miejsc pracy w kraju.
„Sąd nie wypowiada się na temat zasadności lub prawdopodobnej skuteczności wykorzystania przez prezydenta taryf celnych jako dźwigni (handlu). Takie użycie jest niedopuszczalne nie dlatego, że jest nierozsądne lub nieskuteczne, ale dlatego, że (prawo) na to nie zezwala” – podkreślono w uzasadnieniu orzeczenia.
Orzeczenie sądu unieważnia „ze skutkiem natychmiastowym” zarządzenia Trumpa w sprawie ceł, które ten ogłaszał od zaprzysiężenia na urząd w styczniu. Nie obejmuje jednak niektórych taryf branżowych, które prezydent USA wydał na innej podstawie prawnej na: importowane samochody, stal i aluminium.
Pierwsze reakcje
„Rynki cieszą się z orzeczenia, dolar i światowe akcje rosną” – poinformował Reuters. Kurs dolara wzrósł w stosunku do głównych walut, w tym euro, jena i franka szwajcarskiego. Wzrosty odnotowała także giełda na Wall Street i giełdy azjatyckie. Natomiast administracja Białego Domu złożyła natychmiast po ogłoszeniu przez CIT wyroku apelację od niego. „To nie sędziowie powinni decydować o tym, jak właściwie powinniśmy sobie radzić z sytuacją kryzysową w kraju” – powiedział Kush Desai, rzecznik prasowy Białego Domu.