Inwestycja MSC w Omniterminalu wzmocni regionalną konkurencję portu Aarhus
Włoski przewoźnik kontenerowy Mediterranean Shipping Company, poprzez swoją spółkę z grupy Terminal Investment Ltd. (TiL), zbuduje nowy terminal kontenerowy w największym porcie handlowym Danii – w Aarhus. Podpisanie przez zarząd portu umowy z MSC postrzegane jest jako wyzwanie rzuconego także duńskiej grupie Maersk, który dominuje w operacjach w Aaarhus poprzez swoją spółkę APM Terminals.
Z analiz niezależnych wynika, że konkurencja ta wzmocni regionalną pozycję portu Aarhus i przybliży go do konkurowania z innymi portami Europy Północnej, szczególnie w Hamburgu i Göteborgu. Z kolei MSC pracuje nad rozwojem swojego samodzielnego podejścia do rynku, po wyjściu w przyszłym roku z sojuszu 2M i rozwodzie z Maerskiem, jednocześnie znacznie zwiększając zdolność przewozową swojej floty (do 6 mln TEU). Grupa zwiększa też inwestycje na lądzie, w tym w portach i terminalach. Uzyskało niedawno zgodę niemieckiego rządu na plan zakupu prawie połowy operatora terminali kontenerowych w porcie w Hamburgu.
Inwestycja
Aarhus Havn (zarząd portu) podpisał z TiL umowę dzierżawy 170 000 m kw. w Omniterminalu, gdzie inwestor zbuduje własny terminal kontenerowy i będzie go obsługiwał. Umowę podpisano zaledwie kilka tygodni po tym, jak MSC opublikował swoje nowe trasy do 2025 r., włączając Aarhus do bezpośredniego połączenia z Azją w swojej nowej, niezależnej usłudze. Uruchomi ją po zakończeniu sojuszu 2M z Maerskiem. Nowy obiekt będzie budowany w dwóch etapach, a zarząd portu twierdzi, że nowy terminal zostanie w pełni uruchomiony do 2027 r., kiedy to Grupa MSC i TiL będą mogły rozpocząć korzystanie z tego obszaru.
Maersk podjął działania, by nie doszło do podpisana powyższej umowy, jak ocenia duńska gazeta „Finans”. Latem pozwał nawet władze portu do sądu argumentując, że od 2020 r. mają umowę z Aarhus Havn na rozbudowę terminali portowych i zarządzanie nimi. Gazeta podała, że AMP obiecał inwestycję w Aarhus w wysokości ok. 300 mln dolarów, ale pod warunkiem, że jeśli do portu nie zostanie wprowadzony drugi operator.
Port
Po wybudowaniu przez MSC planowanego terminalu, dwa największe terminale kontenerowe Danii będą zlokalizowane w porcie w Aarhus. Thomas Haber Borch, dyrektor generalny Aarhus Havn skomentował: „Cieszymy się, że Grupa MSC i TiL postrzegają port w Aarhus jako atrakcyjny port i decydują się na inwestycję w budowę terminalu kontenerowego. Daje to przedsiębiorstwom więcej możliwości handlu ze światem, wzmacnia naszą konkurencyjność i naszą rolę w zapewnianiu dostaw z Danii, z korzyścią dla przedsiębiorstw i Danii”.
Aarhus jest obecnie największy portem handlowym w Danii, z przeładunkiem 673 781 TEU w 2023 r. miał 75 proc. udziału w tamtejszym rynku kontenerowym. Pomimo spadku wolumenu, spowodowanego globalnymi okolicznościami, port poprawił wyniki finansowe. W ciągu ostatniej dekady całkowity wolumen przeładunków Aarhus wzrósł o jedną czwartą – do ponad 10 mln ton w 2023 r., natomiast przychody w okresie 2018-23 przychody wzrosły z 447 mln DKK (66,6 mln USD) do 777 mln DKK (115,8 mln USD).
Wraz z dodaniem Omniterminala i MSC, Aarhus Havn podkreśla, że będzie to lokalizacja dla dwóch największych terminali kontenerowych w Danii. Nowy obiekt będzie budowany w dwóch etapach, a port twierdzi, że ma zostać ukończony do 2027 roku.
Analiza konkurencyjności
Container News przeprowadził na początku br. analizę konkurencyjności portu Aarhus, badając m.in. dynamikę rozwoju jego i innych portów regionalnych. Analiza ta została przeprowadzona przy użyciu kombinacji danych ilościowych z lat 2019 – 2023, koncentrując się na przeładunkach kontenerów i wskaźnikach stałych połączeń morskich portów.
W analizowanym okresie Aarhus odnotował stały wzrost przeładunku kontenerów, z 574 tys. TEU w 2019 r. do 757 TEU w 2022 r. (do czego przyczyniły się m.in. inwestycje Maerska), natomiast rok później nastąpił niewielki spadek (do 674 tys. TEU), „co może sygnalizować wyzwania związane z wahaniami rynkowymi lub zwiększoną konkurencją”. Dla porównania, Hamburg obsługuje znacznie wyższe wolumeny ładunków, choć wykazuje tendencję spadkową – z 9,3 mln TEU w 2019 r. do 7,7 mln TEU w 2023 r. Göteborg, kolejny konkurent, obsługuje nieco więcej ładunków skonteneryzowanych niż Aarhus i ma rosnący trend – z 772 tys. TEU w 2019 r. do 914 tys. TEU w 2023 r.
Autorzy oceniają, że ponieważ zdolności przeładunków portu Hamburg maleją, port Aarhus może przejąć część jego wolumenu, szczególnie na rynkach niszowych lub w regionalnych segmentach cargo. Zarazem Göteborg poprawił w ostatnich dwu latach swoje globalne połączenia sieci żeglugowej, natomiast Aarhus odnotował niewielki spadek. Konsekwentnie niższy wskaźnik łączności w Aarhus odzwierciedla mniejszą liczbę bezpośrednich szlaków żeglugowych i mniejszy dostęp do głównych światowych szlaków handlowych.
„Ogranicza to jego zdolność do przyciągania większych sojuszy żeglugowych i znacznych ładunków dalekobieżnych”, wynika z analizy. Podkreśla się w niej, że kluczowe znaczenie dla przyciągnięcia przyszłych inwestycji ma stabilność połączeń portu Aarhus.