Chińska grupa wkracza silniej na Północną Drogę Morską
Rosja i Chiny planują uruchomić na stałe wspólną, całoroczną linię żeglugi kontenerowej Północną Drogą Morską (NSR). tj. szlakiem łączącym Azję z Europą wzdłuż północnych wybrzeży FR. To nowy element w realizacji planów, kreślonych od wielu lat przez rząd FR, z wytycznymi w postaci dekretów prezydenta Putina.

Nowym elementem w tych planach jest silniejsze wciągnięcie do ich realizacji biznesu chińskiego. Właśnie ogłoszono, że państwowe przedsiębiorstwo Rosatom i chińska grupa Hainan Yangpu New Shipping Company (HYNSC) utworzyły spółkę j-v. Plan zakłada budowę przez nią „do pięciu”kontenerowców „klasy lodowej”, które będą wykorzystywane do ustanowienia całorocznego tranzytu na NSR.
Struktura przewozów
Rosnące wydobycie złóż energetycznych i eksportu surowców na Dalekiej Północy wymusiło zwiększenie ich transportu drogą morską. Realizacji planu wykorzystania NSR sprzyjało ocieplenie klimatu, powodujące wydłużenie okresu topnienia lodów. W ciągu 20 lat rosyjski transport morski NSR wzrósł kilkunastokrotnie. O ile jeszcze na początku stulecia przewożono ok. 2 mln ton ładunków, to w 2022 r. 34 mln (dane Rosatom). W 2023 r. oddano do użytku największy terminal z ropą naftową Vostok Oil na półwyspie Gydan. Według ówczesnych założeń, tylko z niego ma być wysłanie w 2025 r. 25 mln ton tego surowca.
Jednak ok. 97 proc. wolumenu transportu NSR przypada właśnie na ropę naftową i gaz ziemny, wydobywaną w rejonie północnej Syberii, a tylko 3 proc. – na tranzyt towarów, wliczając zaopatrzenie baz wojskowych. W latach 2020-22 uruchamiano od 70 do 90 rejsów handlowych.
Doświadczenia przewoźników nierosyjskich
Trasę NSR testowali także nierosyjscy operatorzy. W 2019 r. Maersk skierował na nią w drodze z Chin do Europy specjalny kontenerowiec, zdolny do żeglugi po oblodzonych wodach, wcześniej używany m.in. na Bałtyku. Po zakończeniu rejsu zarząd poinformował, że nie będzie rozwijał tego projektu. Wskazano na takie wady tej trasy, jak: konieczność korzystania na pewnych odcinkach z eskorty rosyjskich lodołamaczy, braki infrastruktury na NSR oraz brak portów do za- rozładunku towarów (atrakcyjność ekonomiczna trasy rośnie, gdy statek zawija do kilku portów). Bardziej odważni byli Chińczycy. W latach 2015-22 państwowa grupa Cosco wysłała z portów chińskich do europejskich w ponad 70 rejsach różne ładunki, w tym masowe.
Plany
Rok temu media rosyjskie poinformowały, że władze Federacji zwróciły się o pomoc do Chin, by przyspieszyć realizację planów całorocznego tranzytu szlakiem przez Arktykę także towarów w kontenerach. Było to prawdopodobnie pokłosie spotkania w maju ub.r. Putina z ministrem odpowiedzialnym za region Arktyki i dyrektorem generalnym Rosatom w sprawie uruchomienia całorocznej żeglugi NSR, które relacjonowały media.
Dyrektor Rosatomu poinformował, że w 2023 r. szlakiem tym przewiezionych będzie 36 mln ton ładunków (w podobnych planach z 2019 r. zakładano, że w 2023 r. będzie to 38 mln ton). Podczas spotkania przekazano, że do obsługi żeglugi NSR będzie potrzeba ponad 150 statków o wzmocnionych kadłubach, w tym dwa nowe lodołamacze z napędem jądrowym.
Porozumienie
Zgodnie z umową ogłoszoną w czerwcu br. w Sankt Petersburgu, Rosatom utworzy spółkę joint venture z chińską firmą Hainan Yangpu NewNew Shipping Company. Rosatom poinformował, że plan zakłada budowę do pięciu kontenerowców klasy arktycznej, które umożliwią całoroczną obsługę. HYNNSC rozpoczęła obsługę na tej trasie w lipcu 2023 r. wraz z nabytym kontenerowcem NewNew Polar Bear (15 952 dwt, może zabierać do 1600 TEU), informuje portat MaritimeExecutive. Po sześciotygodniowej podróży dotarł do rosyjskiego portu w Kaliningradzie i pod koniec sierpnia ub.r. rozpoczął rejs powrotny do Chin. HYNNSC przekazała, że w 2023 r. wykonała łącznie osiem podróży Północną Drogą z Chin do Petersburga, Kaliningradu i Archangielska.
Zgodnie z przedstawionymi obecnie planami, nowo utworzona spółka rosysko-chińska chce skupić się na obsłudze połączenia z portów chińskich do Archangielska, Jak podkreślono, znajduje się mniej niż 700 mil od Moskwy i ta trasa może stać się bardziej opłacalną. Podkreślono również potencjał Murmańska, który już teraz jest całorocznie dostępnym portem, wolnym od lodu, wzdłuż północnego wybrzeża Rosji. W 2023 r. port ten przeładował 58 mln ton towarów, o 3 proc. więcej rdr, a jego potencjał umożliwia obsługę 110 mln ton rocznie.