„Prawie konsensus” 81. posiedzenia MEPC ws. opłat za emisje
Główną konkluzją obradującego w minionym tygodniu 81. posiedzenia Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego (MEPC) Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) było uzgodnienie, że do 2027 roku w żegludze międzynarodowej należy wprowadzić opłaty za emisję gazów cieplarnianych (GHG). Jest ono jednak „wstępne”, a szczegóły, jak będzie funkcjonował mechanizm opłat, ma być przedmiotem dyskusji 82-go posiedzenia MEPC.
Nowe przepisy ujęte zostaną w zmienionej międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL). Choć IMO oficjalnie stwierdza, że jest to „krok naprzód w procesie prawnym przyjęcia globalnych regulacji”, określonych w strategii IMO z 2023 r. w sprawie „średniookresowych celów” dekarbonizacji transportu morskiego, to do konkretnych rozwiązań jest jeszcze daleka droga, wynika z komentarzy analityków. Jak skomentował FaïgAbbasov, dyrektor programów morskich z federacji unijnych organizacji zielonych Transport & Environment (T&E), IMO osiągnęło na razie „prawie konsensus”.
Cel
Nowe przepisy mają dotyczyć ustanowienia nowego globalnego standardu normy paliwowej oraz nowego globalnego mechanizmu ustalania cen emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego. Takie założenia przyjęto też w średniookresowej strategii IMO. Określono w niej, że celem jest „zapewnienie sprawiedliwego przejścia do żeglugi o zerowej emisji netto do 2050 r. lub w jego okolicach”, tj. z uwzględnieniem „różnych uwarunkowań krajowych”. Wcześniejsze dyskusje MEPC „wskazywały na szerokie poparcie dla opracowania środków średniookresowych”, chociaż „szczegóły dotyczące tego, jakie dokładnie podejście należy przyjąć, są nadal przedmiotem dyskusji”, informuje IMO.
Rozważne działanie
Przedłożono kilka propozycji. Problem w tym, że trudno o wybór i konsensus, bowiem różne jest podejście państw członkowskich IMO. Od oczekiwania przyjęcia skrajnych środków i ich szybkiego wdrożenia (państwa wyspiarskie), po zmiany ewolucyjne i rozłożone w czasie (np. państwa o dużych flotach statków). Ostateczna ocena ma zostać przedłożona na następnym posiedzeniu MEPC, które odbędzie się w dniach od 30 września do 4 października br. „Będziemy mieli mechanizm cenowy. Nie mam co do tego wątpliwości, ale trzeba jeszcze poczekać” – powiedział dziennikarzom Arsenio Dominguez sekretarz generalny IMO po zakończeniu obrad MEPC w Londynie.
Na razie MEPC 81 powołał kilka zespołów i grup roboczych, które mają podać bardziej uściślone wyliczenia i propozycje. Jeden z zespołów ma opracować „Kompleksową ocenę wpływu proponowanych środków średniookresowych na państwa członkowskie”, która ma zostać sfinalizowana i przedłożona MEPC 82.;
Co ustalono?
MEPC już 18 marca przyjął zmienione wytyczne dotyczące oceny intensywności emisji gazów cieplarnianych w cyklu życia paliw żeglugowych (wytyczne LCA), znane jako podejście „tank-to-wake”. Dotyczą one wzorów wyliczeń emisji GHG od źródła (w miejscu produkcji paliwa) do zbiornika lub kilwatera (emisje ostatecznego użytkownika), ujęte w zmienionych dodatkach 4 i 5.
„Wynik ten pozostawia jednak otwartą kwestię emisji GHG od źródła do zbiornika, co może przynieść taki efekt, że lekarstwo będzie gorsze niż choroba” – skomentował Faïg Abbasov. Chodzi o to, że może zostać utrwalone na dłuższy czas stosowanie przez żeglugę „szarych” paliw, od LNG i biopaliw począwszy, po inne paliwa alternatywne w „szarej” postaci (np. wodór), tj. wytwarzane jednak ze źródeł kopalnych, bez odpowiedniej zachęty lub przymusu do stosowania „zielonych” paliw.
Bardziej pozytywne jest oświadczenie Światowej Rady Żeglugi (WSC), grupy lobbingowej reprezentującej żeglugę liniową. „MEPC uzgodnił ramy dla środków średnioterminowych, w tym standard paliwowy i środek ekonomiczny, a także powołał niezbędne grupy ekspertów, kładąc podwaliny pod porozumienie, które zapewni osiągnięcie celu zerowej emisji netto do 2050 roku.” – czytamy w oświadczeniu.
Inne ustalenia
Wśród innych wniosków z zeszłotygodniowego spotkania MEPC zatwierdzono:
- dwa nowe obszary kontroli emisji SOx i NOx na Morzu Norweskim i w kanadyjskiej Arktyce, z propozycją wejścia w życie w 2026 r.;
- nowe zalecenia dotyczące przewozu drogą morską w kontenerach towarowych granulatu tworzyw sztucznych, obejmujące sztauowanie, pakowanie i prawidłowe informacje o transporcie/ładunku;
- zaktualizowany plan prac ws. opracowania wytycznych nowych paliw alternatywnych, w tym wodoru i amoniaku – jako paliw o niskiej temperaturze zapłonu – oraz obowiązkowych instrumentów dotyczących alkoholi metylowych/etylowych;
- wykaz przepisów i instrumentów dotyczących przeglądu lub rozwoju Konwencji o postępowaniu z wodami balastowymi,
- projekt planu działania na rzecz zmniejszenia podwodnego hałasu powodowanego przez żeglugę komercyjną.
Dalsze rozpatrzenie i ostateczne zatwierdzenie tych przepisów ma nastąpić podczas MEPC 82.
Możliwość komentowania została wyłączona.
