Szczyt UE – Chiny: ważne, że podtrzymuje się dialog, konkretów – mało
W relacjach Unia Europejska – Chiny szczególnie konieczne jest przywrócenie równowagi w dwustronnych stosunkach handlowych, bowiem unijny deficyt w wymianie towarowej wzrósł w ciągu 20 lat dziesięciokrotnie. Europa nie chce uniezależniać się od Chin, jak nastąpiło to w przypadku Rosji, ale chce ograniczenia ryzyka, eliminując nadmierną zależność europejskich łańcuchów dostaw. Chce też uczciwej konkurencji. Takie są niektóre tezy oświadczenia przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen podczas konferencji prasowej po zakończonym w piątek szczycie UE – Chiny.
Ogólne informacje
W komentarzach mediów europejskich oceniających szczyt podkreśla się m.in., że ten pierwszy od czterech lat szczyt w Pekinie nie był zbyt owocny, poza samą rozmową. Obie strony wstrzymują się przed radykalnymi działaniami, co w przypadku UE oznacza silniejsze zdystansowanie się od nacisków Waszyngtonu na większy protekcjonizm wobec towarów z Chin. Prezydent Xi mówił „o świetlanej współpracy z UE”, natomiast premier Li Qiang wyraził nadzieję, że Europa będzie ostrożna we wprowadzaniu restrykcyjnej polityki handlowej i wykorzystywaniu środków handlowych.
Według komentarzy, strona chińska praktycznie nie podjęła apelu UE by Chiny wykorzystały swoje wpływy na Rosję i przyczyniły się do powstrzymania „wojny napastniczej”. Pekin nie odpowiedział też na apel, by Chiny powstrzymały się od dostarczania Rosji „śmiercionośnego sprzętu i zapobiegały wszelkim próbom osłabienia przez Rosję skutków sankcji” (cytat za von der Leyen).
„Stosunki z Chinami są złożone, co zasługuje na szczere i otwarte dyskusje, aby pogłębić wzajemne zrozumienie” – stwierdziła von der Leyen. Upraszczając, UE jest potrzebna Chinom jako wielki rynek zbytu (szczególnie wobec osłabienia tempa eksportu) i dostawca nowych technologii. Natomiast w relacjach w drugą stronę – kraje unijne nadal są uzależnione od chińskich surowców krytycznych, potrzebnych do transformacji energetycznej, a ich dywersyfikacja idzie powoli. Poniżej przytaczamy wystąpienie przewodniczącej ze skrótami. Śródtytuły pochodzą od redakcji.
Głęboka nierównowaga handlowa
Każdego dnia obracamy towarami w naszej wymianie z Chinami o wartości 2,3 mld euro. To pokazuje, jak ważne są nasze stosunki handlowe z Chinami. Wyjaśniliśmy jednak, dlaczego widzimy, że nasza wymiana handlowa jest krytycznie niezrównoważona. Nasz deficyt handlowy osiągnął prawie 400 mld euro. 20 lat temu była ona dziesięciokrotnie mniejsza – 40 mld euro. Pokazuje to trajektorię i ogromny wzrost deficytu handlowego. Jeśli spojrzymy tylko na ostatnie dwa lata, deficyt handlowy podwoił się. Jest to sprawa bardzo niepokojąca dla wielu Europejczyków. Taka nierównowaga jest po prostu nie do utrzymania.
Przyczyny
Przyczyny źródłowe są dobrze znane i omówiliśmy je. Obejmują one zarówno brak dostępu przedsiębiorstw europejskich do rynku chińskiego, jak i preferencyjne traktowanie krajowych przedsiębiorstw chińskich oraz nadwyżkę mocy produkcyjnych w chińskiej produkcji. Ta nadwyżka mocy produkcyjnych rozlewa się następnie na rynki światowe. I tutaj widzimy, że różne regiony już zamykają swoje rynki dla chińskich produktów. To oczywiście kieruje jeszcze większą nadwyżkę mocy produkcyjnych do Europy.
Z politycznego punktu widzenia przywódcy europejscy nie będą mogli tolerować sytuacji, w której nieuczciwa konkurencja osłabia naszą bazę przemysłową. Lubimy rywalizację. To sprawia, że jesteśmy lepsi, można obniżać ceny, co jest dobre dla konsumentów. Konkurencja musi być jednak uczciwa. Nalegamy na uczciwą konkurencję na jednolitym rynku. W związku z tym nalegamy również na uczciwą konkurencję ze strony przedsiębiorstw, które wchodzą na nasz jednolity rynek. Cieszę się, że zgodziliśmy się z prezydentem Xi, że handel między nami powinien być zrównoważony.
UE nie rezygnuje z towarów chińskich
Dyskutowaliśmy również o podejściu polegającym na zmniejszaniu ryzyka, a nie rozłączaniu. Nawiasem mówiąc, Chiny od dawna mają podobne podejście. Chiny nazwały to samowystarczalnością i zostało to częściowo włączone do podejścia opartego na podwójnym obiegu. Chcę, aby i w tej kwestii było jasne; Europa nie chce uniezależniać się od Chin. Nie bez powodu byliśmy świadkami oddzielenia Europy od Rosji. Nie chcemy uniezależnienia się od Chin.
To, czego chcemy, to zmniejszenie ryzyka. Ograniczanie ryzyka polega na zarządzaniu ryzykiem, które widzimy, eliminowaniu nadmiernych zależności poprzez dywersyfikację naszych łańcuchów dostaw – a więc wzmacnianie naszego łańcucha dostaw, posiadanie solidniejszego łańcucha dostaw od kilku dostawców – a tym samym zwiększanie naszej odporności. I nie dotyczy to wyłącznie Chin.
O Al
Poruszyliśmy również temat cyfryzacji w ogóle, a w szczególności sztucznej inteligencji. Dostrzegamy zarówno duże szanse, jak i oczywiście duże zagrożenia związane ze sztuczną inteligencją. Wyzwaniem jest zapewnienie zarówno bezpieczeństwa z jednej strony, jak i otwarcia drzwi dla innowacji z drugiej. Same siły rynkowe tego nie naprawią. Dobrowolne bariery ochronne są z pewnością dobre, jeśli chodzi o szybkie działanie, ale ostatecznie potrzebujemy wiążących przepisów.
Chiny rozpoczęły globalną inicjatywę zarządzania sztuczną inteligencją. Unia Europejska finalizuje obecnie swój pierwszy akt w sprawie sztucznej inteligencji, aby zapewnić zgodność sztucznej inteligencji z naszymi prawami podstawowymi i naszymi wartościami. Tak więc, nawet jeśli nasze modele zarządzania są różne, zgodziliśmy się, że powinniśmy dążyć do współpracy w zakresie sztucznej inteligencji na poziomie globalnym.
Przepływy danych przemysłowych
Omówiliśmy również transgraniczne przepływy danych przemysłowych. (…) Jak państwo wiedzą, przedsiębiorstwa z UE od dawna wyrażają zaniepokojenie rządami Chin w tej dziedzinie i brakiem jasności dla nich. Dlatego z dużym zadowoleniem przyjmuję gotowość Chin do ustanowienia mechanizmu wyjaśniającego zasady. Będzie to duże ulepszenie dla europejskich przedsiębiorstw. Po wysłuchaniu tych słów ważne jest, abyśmy widzieli postęp w tej sprawie.
O walce ze zmianami klimatu
Chiny przodują we wdrażaniu energii odnawialnej. Jest to prawdopodobnie region, w którym obecnie pojawia się najwięcej odnawialnych źródeł energii. To duży sukces. Ale z drugiej strony, o czym rozmawialiśmy otwarcie i szczerze, jesteśmy bardzo zaniepokojeni zwiększonym rozmieszczeniem elektrowni węglowych w Chinach. (…) I oczywiście chcemy, aby Chiny zajęły bardzo zdecydowane stanowisko w kwestii stopniowego wycofywania paliw kopalnych o nieobniżonej emisji do połowy stulecia.
Systemy handlu emisjami CO2
Omówiliśmy również ważny temat rynków uprawnień do emisji dwutlenku węgla. W rzeczywistości UE i Chiny mają razem największy na świecie system handlu uprawnieniami do emisji. Współpracujemy w tym zakresie od wielu lat. (…) UE zmierza teraz w kierunku pokrycia 75 proc. naszych emisji za pomocą opłaty za emisję dwutlenku węgla. Od kilku lat dołączają do nich Chiny. Ściśle ze sobą współpracujemy, dzieląc się również radami, jakich błędów unikać i jakie pozytywne kroki podjąć.
Dlatego bardzo się cieszę, że odnawiamy nasz protokół ustaleń w sprawie współpracy w tej sprawie. Unijny ETS jest oparty na zasadach rynkowych; jest dobrze przetestowany; dowiódł swojej efektywności kosztowej; generuje też dochody, które można reinwestować w innowacje i reinwestować w krajach rozwijających się. Podsumowując, zmiany klimatyczne są obszarem, w którym Chiny i Unia Europejska współpracują bardzo konstruktywnie.
Możliwość komentowania została wyłączona.
