Przyszły rok będzie przełomowy w odbudowie Ukrainy
Pomimo działań wojennych, trwa odbudowa infrastruktury w Ukrainie. Do września na tzw. szybką odbudowę Ukrainy, z własnych środków budżetowych oraz specjalnych funduszy krajów zachodnich, wydano na te cele 1,64 mld dolarów. Tylko w sześciu regionach dotkniętych największymi zniszczeniami i pozostającymi pod kontrolą ukraińską odbudowano do końca września 13 161 obiektów.
Takie dane, uzyskane od ukraińskich samorządów, zebrała bydgoska firma inżyniersko-konsultingowaB-Actto. Jej działalność skupia się na wspieraniu branży budowlanej w zarządzaniu projektami i sporami budowlanymi.
Szacunki zniszczeń
Skala odbudowy waha się od kilku do 25 proc. ogółu zniszczeń w poszczególnych sześciu analizowanych regionach, tj.: Kijowa, Czernichowa, Sum, Chersonia, Mikołajowa i Charkowa. Spośród nich najszybciej proces odbudowy, w 25 proc., przebiegał w regionie Kijowa, natomiast w Charkowie i okolicy zaledwie w 4 proc. Władze Charkowa szacują skalę zniszczeń na 9,5 mld euro,
Odbudowę tę, służącą m.in. podtrzymaniu działalności transportu, handlu i zaopatrzenia, można uznać za wstęp do „prawdziwej” odbudowy. Tym bardziej, że ataki rosyjskie powodują dalsze zniszczenia szeroko rozumianej infrastruktury, w tym także budynki mieszkalne, instytucje edukacyjne i infrastrukturę. Kijowska Szkoła Ekonomiczna oszacowało dotychczasową wartość (według stanu z września br.) udokumentowanych szkód w infrastrukturze Ukrainy z powodu wojny na ponad 151 mld dolarów. Natomiast według analiz Banku Światowego, łączne koszty odbudowy Ukrainy przekraczają 410 mld euro.
Struktura zniszczeń
Według stanu z września, utrata zasobów mieszkaniowych pozostała największą częścią całkowitych strat bezpośrednich – KSE oszacowała je 55,9 mld dol. W wyniku działań wojennych zniszczonych lub uszkodzonych zostało łącznie 167 200 lokali mieszkalnych. Straty w infrastrukturze stricte oceniane są na 36,6 mld USD, a przemysłu na 11,4 mld USD. Od początku działań wojennych na Ukrainie uszkodzonych zostało 18 lotnisk, w tym cywilnych, co najmniej 344 mosty i przeprawy mostowe oraz ponad 25 tys. kilometrów dróg krajowych i lokalnych. Straty w przemyśle i biznesie obejmują co najmniej 426 dużych i średnich przedsiębiorstw prywatnych oraz przedsiębiorstw państwowych, których majątek trwały został uszkodzony lub zniszczony w wyniku wojny. Przypomnijmy, że 19 września rosyjski atak na dzielnicę przemysłową we Lwowie spowodował pożar hali produkcyjnej i magazynu polskiej firmy produkującej okna – Fakro. Wstępne straty prezes zarządu ocenił na 30 mln zł.
Fundusze
Do tej pory większość odbudowy była realizowana ze środków samorządów regionów ukraińskich, celowych funduszy urzędów centralnych, a także dzięki pomocy zagranicznej. Jednym z największych finansujących realizację projektów infrastrukturalnych jest Europejski Bank Inwestycyjny. Tylko w 2023 r. przeznaczył na realizację priorytetowych inwestycji 840 mln euro. Fundusze na remonty i inwestycje zaczął wydzielać również Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, a także USAID. Prawdziwym przełomem będą jednak środki, jakie zapewni Unia Europejska. Komisja Parlamentu Europejskiego zatwierdziła już program 50 mld euro na odbudowę Ukrainy w latach 2024 – 2027 r. Na najbliższej sesji Parlament Europejski ma debatować nad tym programem.
– Abstrahując od sytuacji na froncie przyszły rok będzie przełomowy jeśli chodzi o odbudowę Ukrainy – powiedział Adam Białachowski, prezes B-Act. – Pozwolą na to fundusze przyznane przez Unię Europejską. Cały czas jednak będą się toczyć projekt tzw. małej odbudowy Ukrainy. Sami mieliśmy okazję się o tym przekonać pozyskując tylko w ostatnich miesiącach kontrakty o wartości 26,5 mln zł, a łączna wartość projektów w realizacji i w podpisanych umowach to 44,6 mln zł. Jednym z największych kontraktów B-Act jest budowa transgranicznego mostu Jampol – Koseuts na Dniestrze, który jest wspólnym projektem Ukrainy i Mołdawii. Polska spółka pełni w tej inwestycji funkcję nadzoru technicznego oraz inżyniera konsultanta.
Kwestia uruchomienia nowych kanałów dla eksportu Ukrainy będzie jednym z tematów omawianych podczas drugiej edycji Spotkania Biznesowego Polska – Ukraina, które odbędzie się w terminie 19-20 października 2023 r. w Sopocie. Eksperci i przedstawiciele przedsiębiorstw logistycznych z Polski i Ukrainy będą debatować o tematach takich jak: poprawa płynności wymiany handlowej, wyzwania infrastrukturalne i adminitracyjne oraz perspektywy rozwoju przewozów towarowych przez granicę ukraińsko-polską. Więcej informacji o tym wydarzeniu znajdą Państwo na stronie: https://intermodalinpoland.eu/