Objęcie żeglugi systemem ETS spowoduje w 2024 r. dopłaty od 25 do 65 euro/TEU
Stosowany od 2005 roku wobec sektorów energochłonnych unijny system handlu emisjami CO2 (EU ETS) od 1 stycznia 2014 r. obejmie też transport morski. Linie żeglugowe będą zobowiązane do zgłaszania swoich emisji i zakupu równoważnej liczby uprawnień na rynku ETS. Koszt ten przeniosą jednak na klientów. Ile to będzie wynosiło? – szacunki te przedstawiła francuska grupa CMA CGM, największy pod względem floty kontenerowej przewoźnik na świecie.
Włączenie transportu morskiego (a także w drogowego i w pełni lotniczego) ma związek unijnym planem Zielony Ład zakładającym osiągnięcie neutralności węglowej do 2050 r. oraz pośrednim celem (Fit for 55) ograniczeniem emisji o 55 proc. jeszcze do 2030 r.
Mechanizm
EU ETS będzie miał zastosowanie do wszystkich usług morskich z co najmniej jednym zawinięciem w porcie unijnym. 100 proc. emisji będzie brane pod uwagę w przypadku odcinków między dwoma portami UE, a 50 proc. emisji w przypadku odcinków między portem UE i spoza niej.
Od 1 stycznia 2024 r. linie żeglugowe będą zobowiązane do zgłaszania swoich emisji i zakupu równoważnej liczby uprawnień na rynku EU ETS, zgodnie z progresywnym harmonogramem (liczba uprawnień dostępnych w UE zmniejsza się z każdym rokiem). W 2024 r. 40 proc. zgłoszonych emisji będzie musiało zostać przekształcone w uprawnienia do emisji, w 2025 r. 70 proc., a od 2026 r. – 100 proc. Przedsiębiorstwa objęte EU ETS muszą kupować uprawnienia (kwoty) w oparciu o wolumen emitowanych gazów cieplarnianych (1 tona CO2 = 1 uprawnienie ETS).
Niektóre aspekty prawa EU ETS nie zostały jeszcze sfinalizowane. Wśród nich lista portów uznawanych za „bliskie UE porty przeładunkowe”. Zachodzi bowiem obawa, że niektóre takie porty jak Suez i Tanger Med. przyciągną ruch przeładunkowy kosztem unijnych, np. w Pireusie i Algeciras. Lista ta ma zostać opublikowana do końca 2023 r. i może być poddawana przeglądowi co 2 lata.
Dopłaty do przewozu kontenera
Aby zapewnić klientom większą przejrzystość kosztów, CMA CGM postanowiła już teraz oszacować, jakie dodatkowe koszty będą wynikać z dopłat do wszystkich kontenerów załadowanych i przewożonych przez jej flotę. Kwota dopłaty zostanie ustalona ściślej w połowie listopada (w oparciu o aktualne notowania cen zakupu uprawnień do emisji CO2 na ETS) i może być poddawana przeglądowi co kwartał.
Według szacunków tej grupy, w 2024 r. należy się liczyć z następującymi dopłatami:
- dla statków zawijających między europejskimi portami Morza Północnego (i zapewne Bałtyku) 37 euro za 20-sto stopowy kontener „suchy” i 48 euro za kontener chłodniczy, między tymi portami a portami Morza Śródziemnego odpowiednio: 25 i 35 euro, a w żegludze tylko między portami Morza Śródziemnego – 25 i 40 euro/TEU,
- w przypadku przewozu towarów między Azją a Europą (porty Morza Północnego) 25 euro/TEU suchy i 40 euro/TEU chłodniczy, a między Azją a portami Morza Śródziemnego odpowiednio: 20 i 30 euro,
- w transporcie z Europy do portów Północnej Ameryki: 43 i 65 euro/TEU, a do portów Ameryki Południowej – 43 i 60 euro.
Przygotowania samego przewoźnika
CMA CGM podkreśliła w oświadczeniu, od kilku lat przygotowywała się na te zmiany. W szczególności inwestowała w zakup nowych kontenerowców z napędem LNG, które „gotowe są też na konwersję na napęd biometanem i e-metanem”, gdy dopracuje się technologię ich napędu. Grupa stwierdziła, że przyjęcie LNG (prawie w całości pochodzącego z paliw kopalnych) przyczyniło się już do zmniejszenia o 50 proc. w latach 2008-2022 emisji CO2 na kontener i 1 milę morską.
Pośrednio sugeruje to, że usługi przewozów CMA CGM mogą być konkurencyjne wobec wielu innych armatorów, a koszt dopłaty do przewożonego kontenera niższy. Analitycy wskazują, że grupa ta nie przestawiła jednak żadnych danych na temat emisji metanu lub jego udziału w całkowitych emisjach gazów cieplarnianych (GHG) dla lat 2008-2022. Tymczasem emisje metanu, gazu o „wielokrotnie większym potencjale zatrzymywania ciepła niż dwutlenek węgla”, są objęte zarówno przepisami ETS, jak i IMO.
Dalsze inwestycje
CMA CGM niedawno zawiązała z Maersk partnerstwo badawczo-rozwojowe w celu ustanowienia „ram masowej produkcji zielonego metanu i zielonego metanolu”. „Zobowiązując się do osiągnięcia zerowej emisji dwutlenku węgla netto do 2050 r., CMA CGM utworzyła fundusz energetyczny Pulse o wartości 1,5 mld euro, aby przyspieszyć jego przejście i w pełni popiera środki IMO i UE na rzecz bardziej zrównoważonego sektora transportu i logistyki” – oświadczyła francuska grupa.
Możliwość komentowania została wyłączona.
