11-ty pakiet sankcji UE wobec Rosji: basta, z obchodzeniem przepisów
Wprowadzony przed kilku dniami przez Unię Europejską 11-ty pakiet sankcji wobec Rosji, za kontynuowanie nielegalnej wojny z Ukrainą, w dużym zakresie adresowany jest firm logistycznych. Zakłada m.in. ograniczenie sprzedaży, wywozu i transportu niektórych produktów do państw trzecich podejrzanych o ich wysyłanie do Rosji. Ponadto rozszerza zakaz eksportu niektórych towarów do państw trzecich, o ile będzie się to wiązało z tranzytem przez Rosję.
Ogólnym celem tego pakietu jest zapobieganie praktyce, że skutki wcześniejszych sankcji są mocno stępiane przez ich obchodzenie. Pakiet ten ma zagwarantować, że sankcje UE wobec Rosji będą „jeszcze lepiej egzekwowane i wdrażane w oparciu o wnioski wyciągnięte z wdrażania w ciągu ostatniego roku”, informuje Komisja Europejska.
Aby cel osiągnąć, zakłada się „bardziej zdecydowane egzekwowanie przepisów na szczeblu UE i dopilnowanie, by podmioty unijne nie obchodziły sankcji”. Z drugiej strony oznacza to „baczne obserwowanie zagranicznych podmiotów gospodarczych, które ponownie eksportują towary objęte sankcjami UE, bez wiedzy eksportera unijnego”.
Komisja stwierdziła, że niektóre kraje są wykorzystywane jako przystanki pośrednie dla ładunków objętych sankcjami, by ostatecznie dotrzeć do Rosji. Oznacza to, że ładunek, który w przeciwnym razie jest zakazany dla Rosji, przechodzi odprawę celną w Europie, np. w celu eksportu do innego państwa. Jednak według Komisji niektóre przypadki pokazują, że gdy tylko towary dotrą do tego innego państwa, są one przekazywane do Rosji. Jest to prosta, ale skuteczna sztuczka na obejście sankcji.
Ocena skutków sankcji
Sankcje UE „znacznie ograniczyły możliwości polityczne i gospodarcze Moskwy, powodując poważne obciążenia finansowe, obniżając potencjał przemysłowy i technologiczny Rosji”, stwierdza KE. Realizują one trzy kluczowe cele: degradację zdolności militarnej Rosji do prowadzenia agresywnej wojny przeciwko Ukrainie, pozbawienie Kremla dochodów, z których finansuje wojnę oraz nałożenie kosztów na rosyjską gospodarkę. Ich skutki rosną z czasem, gdyż sankcje niszczą rosyjską bazę przemysłową i technologiczną.
A jednak wysłannik UE ds. sankcji – David O’Sullivan raportuje o obchodzeniu przepisów w „kluczowych państwach trzecich”. KE podjęła działania ograniczające, pierwsze wymierne rezultaty są już widoczne. W niektórych krajach wprowadza się systemy monitorowania, kontrolowania i blokowania ponownego wywozu. A „nietypowe, gwałtownie rosnące dane handlowe dla niektórych bardzo konkretnych produktów i/ krajów są twardym dowodem na to, że Rosja aktywnie próbuje obejść sankcje”.
Do kogo skierowany jest 11-ty pakiet?
Do wykazu osób fizycznych i prawnych objętych zamrożeniem aktywów oraz zakazem udostępniania im środków finansowych i zasobów gospodarczych dodano 71 osób fizycznych i 33 podmioty. Lista nowo wyznaczonych osób prawnych obejmuje głównie podmioty rosyjskie. Podstawą umieszczenia w wykazie jest n. obchodzenie sankcji UE, wspieranie działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy oraz zagrażających im. Łącznie dotychczas unijne środki ograniczające mają obecnie zastosowanie do blisko 1800 osób i podmiotów.
Jakie nowe ograniczenia eksportowe?
Do listy bezpośrednio wspierających rosyjski kompleks wojskowo-przemysłowy dodano 87 nowych podmiotów. Podlegają one surowszym ograniczeniom wywozowym w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania i produktów zaawansowanych technologii.
Oprócz podmiotów rosyjskich i irańskich już umieszczonych w wykazie, po raz pierwszy środek ten obejmuje również podmioty zarejestrowane w innych jurysdykcjach: Armenii, Hongkongu, Syrii, Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Uzbekistanie. Kontrolę ograniczenia eksportu niektórych towarów przemysłowych ułatwia urzędnikom celnym przejście z 6-cio na 4-cyfrowe kody celne.
Zmiany zakazu tranzytu?
Do czasu wprowadzenia 11-tego pakietu sankcji, zakaz tranzytu obejmował towary podwójnego zastosowania i broń palną. Najnowszy pakiet zakazuje tranzyt produktów z zakresu „zaawansowanych technologii”, towarów lotniczych, a także paliwa lotniczego i dodatków do paliw. Dotyczy to tranzytu takich towarów przez Rosję, niezależnie od ostatecznego miejsca przeznaczenia. Celem jest zapewnienie, że żadne wrażliwe towary nie „spadną z ciężarówki” podczas przejazdu przez Rosję.
Inne środki związane z handlem
Nowy pakiet sankcji uzupełnia pewną lukę wprowadzoną w ósmym pakiecie, a dotyczącym stali. Importerzy mają teraz obowiązek przedstawienia dowodu, że wyroby żelazne i stalowe przywożone do UE z państw trzecich nie zawierają zakazanych surowców stalowych z Rosji. Istniejący zakaz eksportu samochodów luksusowych „staje się odtąd całkowitym zakazem eksportu wszystkich nowych i używanych samochodów o pojemności silnika powyżej 1.900 cm³.” Obecnie obowiązuje również całkowity zakaz eksportu niektórych innych dóbr luksusowych, takich jak jachty oraz niektórych nowych typów maszyn.
Nowe obowiązki w transporcie
Przyjęto również środki specyficzne dla transportu. Dotyczą one głównie transportu drogowego i morskiego. Nowy pakiet „całkowicie” zakazuje przewozu towarów do UE ciężarówkami z rosyjskimi przyczepami i naczepami. Ma to „ukrócić obchodzenie zakazu przewozu towarów w UE przez rosyjskiego przewoźnika towarowego”. Zakaz dotyczy nie tylko rosyjskich przewoźników drogowego transportu towarowego, ale wszystkich przewoźników, którzy mogą przewozić rosyjskie przyczepy lub naczepy. Ta decyzja może oznaczać, że te wolumeny zostaną przeniesione na kolej.
KE chce bezwzględnie przeciwdziałać „coraz częstszym oszukańczym praktykom” polegających na tym, że statki krajów trzecich przewożące rosyjską ropę naftową i produkty ropopochodne są transferowanie (przepompowywane) na inne. Towarzyszy temu wyłączanie ich systemów nawigacyjnych AIS podczas podróży do państwa członkowskiego UE, „dając powody do podejrzeń o naruszenie ograniczeń”. Zakaz obejmuje też importu ropy mającej wyższy pułap cenowy koalicji G7.
Obecnie zakazuje się również wstępu do portów UE statku, jeżeli nie powiadomi właściwego organu z co najmniej 48-godzinnym wyprzedzeniem o transferze między statkami w wyłącznej strefie ekonomicznej państwa członkowskiego lub w odległości 12 mil morskich od linii podstawowej wybrzeża tego państwa członkowskiego lub manipulował albo wyłączył swój system AIS.
Możliwość komentowania została wyłączona.
