Gorsze czasy skłaniają złodziei do częstszych kradzieży dóbr podstawowych
W 2022 roku nieco zmalała liczba kradzieży ładunków w różnych łańcuchach logistycznych, wzrosła natomiast ilość kradzieży towarów z podstawowymi dobrami, jak żywności i napojów, paliw i części samochodowych. Ma to w duże mierze „związek z makroekonomicznym wpływem inflacji lub utraty siła nabywczej na zachowania przestępcze”.
To jeden z wniosków najnowszego rocznego raportu „2022 Cargo Theft Report”, opublikowanego przez BSI (świadczy usługi audytu ryzyka w łańcuchach dostaw) i jego partnerów: TT Club (liczy ponad 1200 członków – firm ze wszystkich sektorów transportu), Stowarzyszenia Ochrony Transportowanych Aktywów (TAPA) regionu EMEA (Europa, Bliski Wschód i Afryka) oraz BSI Screen Intelligence (grupa BSI). Dane pochodzą od członków organizatorów, rządowych i pozarządowych organizacji, otwartych źródeł – mediów, itp.
Ogólnie tendencje
W 2021 r. przestępczość podczas transportu towarów charakteryzowała się długimi okresami przestojów i ładunków w spoczynku. Natomiast od drugiej połowy 2022 r. , w miarę spowolnienia globalnego wolumenu handlu, obserwowano powrót do sytuacji sprzed pandemii. Przekładało się to na złagodzenie zakłóceń w łańcuchu dostaw, które nagromadziły się w związku z pandemią i mniejszą liczbą ładunków oczekujących w portach i w tranzycie.
Wraz ze spowolnieniem przepływu towarów i zmniejszeniem zatłoczenia w portach, „istnieje stały trend kradzieży z obiektów (magazynów i zakładów przemysłowych) oraz wzrost kradzieży z kontenerów i naczep, w zestawieniu z globalnym spadkiem porwań. Tendencja ta jest jeszcze bardziej zaostrzona w krajach doświadczających poważne niepokoje społeczne”, stwierdza się w raporcie.
„Nasz raport bada te zjawiska bardziej szczegółowo za pomocą studiów przypadku, które pokazują, w jaki sposób niepokoje społeczne w Ameryce Łacińskiej, szczególnie w Chile, Peru i Brazylii, stwarzały okazje wykorzystywane przez złodziei lub skłaniające do kradzieży” – wskazuje Mike Yarwood, MD Loss Prevention w TT Club. – „Ponadto w Azji Południowej ujawniamy przestępstwa związane z oszukańczymi praktykami polegającymi na przechwytywaniu ładunku i utrudnienia jego namierzenia”.
Dane szczegółowe
W raporcie nie podaje się liczby ujawnionych przestępstw kradzieży ładunków i towarów, lecz dane relatywne. W 2022 r. kradziono głównie towary z następujących grup: żywność i napoje (16 proc., w 2021 r. stanowiły 14 proc.), wyrobów elektronicznych (12 proc., rok wcześniej 10 proc.), rolno-spożywczych i motoryzacyjnych (po 9 proc.), paliwowej (8 proc., w 2021 r. – 6 proc.), materiałów budowlanych (7 proc., rok wcześniej 9 proc.). Łącznie przypadło na nie 61 proc. wszystkich odnotowanych kradzieży (w 2021 r. – 56 proc.).
Pod względem miejsca przestępstwa, struktura kradzieży rozkłada się następująco: z ciężarówek – 65 proc. (taki sam odsetek jak w 2021 r.), z magazynów i zakładów produkcyjnych – 30 proc. (rok wcześniej – 29 proc.) , z innych miejsc – 5 proc. (6 proc. w 2021 r.).
Ogólne uwagi
Analiza przestępczości w towarów w łańcuchach dostaw jest często zdominowana przez straty o najwyższej wartości, stwierdzają autorzy raportu. W 2022 r. średnie straty z tytułu „poważnych incydentów”, czyli kradzieży towarów o wartości 100 000 EUR lub większej przyniosły średnią stratę w 565 000 EUR. W 2022 r. największa pojedyncza strata zgłoszona do TAPA EMEA Intelligence System (TIS) dotyczyła kradzieży różnych towarów o wartości 17,8 mln euro z zakładu w Norresundby w Danii.
„Budzi to obawy, że wyższe ceny zarówno przedmiotów codziennego użytku, jak i dóbr luksusowych mogą rodzić większą społeczność złodziei ładunków decydujących się na ten proceder po raz pierwszy, a na rynku konsumenckim – kupujący bardziej szukają okazyjnych cen i mogą być mniej zaniepokojeni pochodzeniem produktu”, stwierdza się w raporcie.
Ten sam mechanizm pokusy zaboru mienia może skłaniać „niektórych pracowników w łańcuchach dostaw (…), będących w środowisku produktów wysokiej wartości”. Jednak wraz z kryzysem kosztów utrzymania szalejącym w wielu częściach świata, w ciągu ostatnich 12 miesięcy odnotowano znaczny wzrost liczby kradzieży towarów o znacznie niższej ilości i wartościami, stwierdzają autorzy. Ponad 75 proc. kradzieży dotyczyło ładunków o wartości 30 000 EUR lub mniej. Te przestępstwa są dziełem zorganizowanych grup przestępczych.
Prewencja
Tak jak we wcześniejszych publikacjach, w tegorocznym raporcie znajdują się porady dotyczące działań, które można podjąć w celu ograniczenia ryzyka kradzieży. „W szczególności chętnie udzielimy wskazówek, w jaki sposób operatorzy mogą zwalczać praktykę fikcyjnych odbiorów i zagrożenie ze strony osób z wewnątrz w przestępczości związanej z ładunkami” – powiedział David Fairnie, główny konsultant BSI ds. Bezpieczeństwa łańcucha dostaw. Np. by ustrzec się kradzieży polegającej na fikcyjnym przekazaniu towaru pośrednikom transportowym, autorzy zalecają by:
- wdrożyć bezpieczne procesy weryfikacji (potwierdzenie tożsamości kierowców i innych pracowników zaangażowanych w odbiór transportowanych towarów),
- wyprzedające uzyskanie personaliów kierowcy i ich sprawdzenie, podobnie jak weryfikacji firmy przewozowej,
- stosowanie plomb lub innych urządzeń zabezpieczających przed manipulacją,
- regularne przeprowadzanie kontroli „przeszłości pracowników i dostawców zewnętrznych zaangażowanych w łańcuch dostaw”,
- monitorowanie łańcucha dostaw za pomocą GPS lub innej technologii śledzenia by upewnić się, że towary są transportowane do miejsca przeznaczenia,
- wdrożyć dwuskładnikowy proces uwierzytelniania wszystkich przesyłek, wymagający potwierdzenia od strony wysyłającego i odbierającego,
- inne działania, w tym szkolenia pracowników.
David Fairnie podkreśla też by zdawać sobie sprawę, że nie ma jednego uniwersalnego podejścia. Każda organizacja musi opracować dostosowany do potrzeb plan zarządzania ryzykiem w oparciu o konkretne ryzyka i okoliczności.
Możliwość komentowania została wyłączona.
