Nowe zagrożenia wymuszają aktualizację unijnej strategii ochrony przestrzeni morskiej
Komisja Europejska i Wysoki Przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa przyjęli wczoraj komunikat w sprawie „Wzmocnionej strategii UE w zakresie bezpieczeństwa morskiego” (EUMSS). Przyjęli też zaktualizowany plan działania, za pomocą którego strategia będzie wdrażana.
Ma ona zapewnić „pokojowe wykorzystanie mórz i ochronę przestrzeni morskiej przed nowymi zagrożeniami, a także ma przyczynić się do ściślejszej współpracy między władzami cywilnymi i wojskowymi, zwłaszcza poprzez wymianę informacji”. W ten sposób rozszerza szereg ustaleń unijnej strategii bezpieczeństwa morskiego przyjętej w 2014 r., bowiem okazuje się, że w tym okresie pojawiły się nowe zagrożenia.
Założenia
Bezpieczeństwo morskie „ma zasadnicze znaczenie dla UE i jej państw członkowskich”, przypomina KE w komunikacie. Państwa członkowskie Unii razem tworzą największą wyłączną strefę ekonomiczną na świecie, a gospodarka UE w dużym stopniu zależy od bezpiecznych i chronionych oceanów. Ponad 80 proc. światowego handlu odbywa się drogą morską, a ok. 2/3 światowych zasobów ropy naftowej i gazu wydobywane jest z dna morskiego lub przewożone drogą morską. Aż 99 proc. globalnych przepływów danych odbywa się za pośrednictwem kabli podmorskich. W związku z tym „światowe baseny morskie muszą być bezpieczne, aby uwolnić cały potencjał oceanów i zrównoważonej niebieskiej gospodarki”. Dlatego też UE zamierza wzmocnić zakres narzędzi, jakimi dysponuje, aby promować bezpieczeństwo morskie, zarówno cywilne, jak i wojskowe.
Nowe zagrożenia
Największymi wyzwaniami dla bezpieczeństwa morskiego pozostają istniejące od dawna nielegalne takie działania, jak: piractwo, zbrojne napaści na morzu, przemyt migrantów, handel ludźmi, bronią i narkotykami, a także terroryzm. Od 2014 r. wzrosła jednak skala zagrożeń i wyzwań, którym trzeba stawić czoła, stwierdza KE. Chodzi m.in. o rosnącą konkurencję geopolityczną, zmiany klimatu i degradację środowiska morskiego czy ataki hybrydowe i cyberataki.W szczególności „Ostatnie wydarzenia geopolityczne, takie jak agresja wojskowa Rosji wobec Ukrainy, wyraźnie pokazują, że UE musi zwiększyć swoje bezpieczeństwo i zdolność działania nie tylko na własnym terytorium i swoich wodach, lecz także w swoim sąsiedztwie i poza nim”.
Rozwiązania
UE skupia obecnie swoje działania na sześciu celach strategicznych:
– Intensyfikacji działań na morzu. Obejmują one organizację ćwiczeń morskich na poziomie UE, dalszy rozwój działań straży przybrzeżnej w europejskich basenach morskich, wyznaczenie nowych obszarów morskich „będących przedmiotem zainteresowania w celu realizacji koncepcji skoordynowanej obecności na morzu”;
– Pogłębieniu współpracy z partnerami, tj. między UE a NATO oraz „ze wszystkimi odpowiednimi partnerami międzynarodowymi, aby przestrzegać opartego na zasadach ładu na morzu, a zwłaszcza postanowień Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza”;
– Wiodącej rola w orientacji w przestrzeni morskiej. Działania obejmują wzmocnienie nadzoru przybrzeżnych i morskich statków patrolowych oraz wzmocnienie wspólnego mechanizmu wymiany informacji (CISE);
– Zarządzaniu ryzykiem i zagrożeniami. Działania te obejmują prowadzenie regularnych ćwiczeń morskich z udziałem podmiotów cywilnych i wojskowych, monitorowanie krytycznej infrastruktury morskiej i statków oraz ich ochronę przed zagrożeniami fizycznymi i cybernetycznymi (również statków pasażerskich), a także zwalczanie niewybuchów i min na morzu;
– Zwiększaniu zdolności – chodzi o opracowanie wspólnych wymogów w zakresie technologii obronnych w przestrzeni morskiej, intensyfikację prac nad takimi projektami jak Europejska korweta patrolowa (nowa klasa okrętów wojennych) oraz poprawę zdolności zwalczania okrętów podwodnych;
– Kształceniu i szkoleniu – podnoszących kwalifikacje w zakresie bezpieczeństwa hybrydowego i cyberbezpieczeństwa, zwłaszcza ludności cywilnej.
Kolejne działania
Komisja i Wysoki Przedstawiciel zwracają się do państw członkowskich o zatwierdzenie strategii i jej wdrożenie. Komisja i Wysoki Przedstawiciel przedstawią sprawozdanie z postępu prac w ciągu trzech lat od zatwierdzenia zaktualizowanej strategii przez Radę Unii Europejskiej.
Możliwość komentowania została wyłączona.
