KE uzupełnia przepisy, by w UE ruszyła produkcja wodoru odnawialnego
W dość powszechnej opinii ekspertów panuje przekonanie, że wodór odegra ważną rolę w dekarbonizacji przemysłu oraz transportu ciężkiego. Dlatego Komisja Europejska przyjęła wczoraj dwa tzw. akty delegowane, wymagane na mocy dyrektywy w sprawie energii odnawialnej (z 11 grudnia 2018 r.).
Oba akty są ze sobą powiązane i niezbędne, by – zgodnie z unijnymi procedurami finansowymi i technicznymi – zaliczać „wodór odnawialny (zielony)” do paliw służących realizacji celów UE w zakresie energii odnawialnej. Zapewnią one inwestorom (i instytucjom finansującym) „pewność regulacyjną”, by mogli realizować projekty budowy instalacji do produkcji wodoru odnawialnego, budowy infrastruktury jego magazynowania i przesyłania, itp. Nowe przepisy określą także zasady pomocy państwowej w produkcji zielonego wodoru.
Kontekst
W 2020 r. Komisja przyjęła „strategię wodorową” („A hydrogen strategy for a climate-neutral Europe”). Określa ona wizję utworzenia „europejskiego ekosystemu wodoru”, obejmującego kompleks działań, począwszy od badań naukowych i wdrażania innowacji, przez produkcję i rozwój infrastruktury, po rozwój międzynarodowych norm.
W pakiecie wniosków „Gotowi na 55” (Fit for 55; zakłada obniżenie do 2030 r. emisji gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55 proc.) KE wprowadziła szereg zachęt do stosowania wodoru, w tym obowiązkowe cele dla sektorów przemysłu i transportu. Wodór jest też głównym filarem planu REPowerEU, zakładającego wyeliminowanie rosyjskich paliw kopalnych. Dopełnieniem jest obecnie m.in. zapewnienie warunków, by nie tylko zwiększać wykorzystanie wodoru, ale by był to produkt odnawialny („zielony”), czyli produkowany m.in. z użyciem OZE.
Cele do osiągnięcia
Do osiągnięcia do 2030 r. celu wyznaczonego w programie REPowerEU potrzeba ok. 500 TWh odnawialnej energii elektrycznej. Będzie to realne, o ile zostanie wyprodukowanych (lub zakupionych) 10 mln ton paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego. Tej skali podaż będzie równoważna z 14 proc. całkowitego zużycia energii elektrycznej w UE. KE ocenia, że w UE do końca dekady wytwarzane będzie 10 mln ton wodoru odnawialnego, drugie tyle będzie importowane. Powstawanie sektora wodoru w UE Komisja wspiera poprzez określenie ram regulacyjnych. Wśród rozwiązań jest też nowy mechanizm IPCEI (Important Projects of Common European Interest).
Nowy mechanizm
IPCEI umożliwia udzielenie wsparcia przekraczającego wartości dostępne w oparciu o inne instrumenty pomocowe. Skierowany jest „do istotnych, międzynarodowych projektów zwiększających konkurencyjność gospodarki UE, wspierających zrównoważony wzrost gospodarczy oraz m.in. tworzenie nowych miejsc pracy”. W lipcu 2022 r. KE przyjęła pierwszy taki mechanizm (IPCEI Hy2Tech), który obejmuje wsparcie dla 41 projektów. Projekty te i mechanizm mają na celu opracowanie „innowacyjnych technologii na potrzeby łańcucha wartości wodoru w celu dekarbonizacji procesów przemysłowych i sektora mobilności, ze szczególnym uwzględnieniem użytkowników końcowych”. Natomiast we wrześniu 2022 r. Komisja zatwierdziła IPCEI Hy2Use, który będzie „wspierał budowę infrastruktury związanej z wodorem oraz rozwój innowacyjnych i bardziej zrównoważonych technologii służących włączeniu wodoru do sektora przemysłowego”.
Co zakłada pierwszy akt delegowany
W przyjętym wczoraj pierwszym akcie delegowanym określono warunki, na jakich wodór, paliwa wodorowe lub inne nośniki energii można uznać za paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego. Elektrolizery do produkcji wodoru będą musiały być włączone do produkcji nowej odnawialnej energii elektrycznej. Zasada ta ma zapewnić, że by produkcja wodoru odnawialnego zachęcała też do zwiększenia ilości OZE dostępnej w sieci. W ten sposób „będzie wspierać dekarbonizację i uzupełniać wysiłki na rzecz elektryfikacji, nie wywierając przy tym presji na produkcję energii elektrycznej’, informuje KE.
Szacuje ona, że „chociaż początkowo zapotrzebowanie na energię elektryczną do produkcji wodoru będzie znikome, do 2030 r. wzrośnie wraz z masowym wprowadzeniem wielkoskalowych elektrolizerów”. Wymogi dotyczące produkcji wodoru odnawialnego będą miały zastosowanie zarówno do producentów unijnych, jak i z państw trzecich, którzy chcą eksportować go do UE.
Co zakłada drugi akt delegowany
Określa on metodę obliczania emisji gazów cieplarnianych w cyklu życia paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego, w tym emisje: w segmencie wydobywczym, związane z pobieraniem energii elektrycznej z sieci, z przetwórstwa oraz emisje związane z transportem tych paliw do konsumenta końcowego. Metodyka wyjaśnia również, w jaki sposób obliczać emisje gazów cieplarnianych z wodoru odnawialnego lub jego pochodnych w przypadku, gdy jest on produkowany w zakładzie produkującym paliwa kopalne.
Co dalej?
Nowe akty prawne KE zostaną przekazane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Mają one dwa miesiące na ich przeanalizowanie i przyjęcie lub odrzucenie wniosków. Na ich wniosek okres kontroli może zostać przedłużony o dwa miesiące. Parlament ani Rada nie mają możliwości zmiany wniosków.
Możliwość komentowania została wyłączona.
