Rośnie groźba strat w największych portach świata z powodu zmian klimatycznych
Około 86 proc. wszystkich portów na świecie jest narażonych na więcej niż trzy rodzaje zagrożeń klimatycznych i geofizycznych. A z ekstremalnymi warunkami na morzu, powodującymi zakłócenia operacyjne, musi się liczyć ok. 40 proc. portów. Takie m.in. wnioski dostarcza badanie („Multi-hazard risk to global port infrastructure and resulting trade and logistics losses”) Instytutu Zmian Środowiskowych (ECI) Uniwersytetu Oksfordzkiego.
Ze względu na położenie na obszarach podatnych na zagrożenia wzdłuż wybrzeży (np. pływy, sztormy) i w pobliżu rzek (wylewy) oraz inne zagrożenia (np. trzęsienia ziemi), porty te – w związku z postępującymi zmianami klimatu – będą musiały radzić sobie z podnoszeniem się poziomu morza i poważniejszymi sztormami. Wynikające z tego fizyczne uszkodzenia infrastruktury i zakłócone operacje mogą mieć „daleko idące konsekwencje”. Dlatego projektanci portów, inwestorzy i operatorzy terminali morskich muszą brać pod uwagę wiele zagrożeń. Jeśli tak się nie stanie, „możemy być świadkami poważnych zakłóceń w globalnym handlu i łańcuchach dostaw”, stwierdzają naukowcy brytyjscy.
„Ogólnie rzecz biorąc, nasze badanie pokazuje, że porty znajdują się w czołówce skutków klimatycznych. Podkreślono w nim, że dostosowanie portów jest pilnie potrzebne, a ilościowa analiza ryzyka, przedstawiona w naszym dokumencie, może pomóc w ustaleniu priorytetów inwestycji i pomóc w opracowaniu uzasadnienia biznesowego w celu przyspieszenia finansowania adaptacji” – konkludują autorzy.
Opis badania
Badanie EIO, opublikowane w Communications Earth and Environment, dostarcza szczegółowy obraz zagrożeń klimatycznych dla 1 340 najważniejszych portów na świecie. Łączy w sobie nową geoprzestrzenną bazę danych zasobów infrastruktury portowej ze szczegółowymi informacjami na temat zagrożeń naturalnych, w tym: trzęsień ziemi, cyklonów i powodzi, a także z lokalnymi informacjami na temat „ekstremalnych zjawisk morskich”, takich jak prędkość wiatru, fale i temperatura.
Wyzwania
Na skalę problemów wskazują niektóre zdarzenia. Np. huragan Katrina (2005 r.) wymusił zamknięcie trzech portów w USA, które obsługują prawie połowę eksportu produktów rolnych w kraju. Trzęsienie ziemi i tsunami w Tōhoku w 2011 r. zniszczyły aktywa morskie o wartości 12 mld dolarów. „Niemniej jednak zagrożenia klimatyczne, na jakie narażone są porty, nie zostały do tej pory oszacowane ilościowo w skali globalnej”. Te ryzyka muszą uwzględnić projektanci modernizujący lub budujący nowe porty. „Obecnie nie zawsze tak się dzieje” – stwierdzają autorzy raportu. Chodzi o zapewnienie odpowiednich parametrów technicznych np. fundamentom ścian nabrzeży i głównych obiektów inżynieryjnych.
„Na szczęście w wielu portach trwają inicjatywy mające na celu modernizację przestarzałej i nieefektywnej infrastruktury portowej. Wysiłki te są jednak niewystarczające, biorąc pod uwagę spodziewane wyzwania związane ze zmianą klimatu, przed którymi staną porty w ciągu najbliższych kilku dziesięcioleci” – stwierdza Jasper Verschuur, kierownik badania.
Największe ryzyka
Największe zagrożenia klimatyczne dotyczą dużych portów w: Azji, Zatoce Meksykańskiej i w Europie Zachodniej (tutaj: chodzi o dwa lub trzy ryzyka). Jednak pomimo tego, że bezwzględne ryzyko jest szczególnie duże w krajach o wysokim dochodzie, skutki mogą być największe w portach krajów o średnim dochodzie. Obecnie ryzyko „strat klimatycznych” w portach szacowane jest na 7,6 mld dolarów rocznie, z czego większość przypisuje się cyklonom tropikalnym i zalaniom portów, a ponadto dużym sztormom i wylewom rzek. Np. w porcie Houston szacowane są one na 169 mln USD rocznie, w Szanghaju – 133,2 mln, w Elizabeth (RPA) – na 123,4 mln, Lazaro Cardenas (Meksyk) – na 111 mln, a w Rouen (Francja) – na 98,7 mln USD rocznie. Ok. połowa portów na świecie boryka się z ryzykiem większym niż 1 mln USD rocznie, przy czym 160 portów stoi w obliczu „umiarkowanie wysokiego ryzyka” (10 mln USD rocznie), a 21 portów w obliczu „bardzo wysokiego ryzyka” ( ponad 50 mln USD rocznie).
Autorzy podkreślają, że choć obecnie ryzyko „strat klimatycznych” (wspomniane 7,6 mld dolarów rocznie) jest o ponad połowę mniejsze niż ryzyka klimatyczne infrastruktury drogowej i kolejowej w skali globalnej, a porty obejmują stosunkowo małe obszary, wysoka wartość ich aktywów może przyczynić się do ryzyka klimatycznego w skali krajowej i globalnej”, podkreśla się badaniu.
Oprócz szkód fizycznych, tj. zniszczeń infrastruktury portowej (np. terminali, dźwigów i obiektów przemysłowych), mogą wystąpić też uszkodzenia infrastruktury krytycznej w pobliżu portu (elektrownie, drogi, koleje), od których port jest zależny oraz dodatkowe straty logistyczne dla operatorów portów, przewoźników i załadowców w wyniku przestoju. Te ostatnie narażają handel i łańcuchy dostaw na roczne straty o wartości 67 mld dolarów, w postaci opóźnień, utraty dochodów i wpływ na gospodarkę.
Możliwość komentowania została wyłączona.
