Porty UE wciąż dochodzą do siebie po pandemii – Gdańsk na 14-tym miejscu
W 2021 roku w portach Unii Europejskiej przeładowano 3,5 mld ton ładunków. Był to wzrost o 4 proc. w porównaniu z 2020 r., ale po spadku – z powodu pandemii covid – o 7 proc. w tamtym roku w porównaniu z 2019 r. Zatem przeładunki w 2021 r. były nadal mniejsze, niż w 2019 r.

Znacznie mniej straty odrobił rynek przewozów pasażerów drogą morską. W 2021 r. zanotowano 267,9 mln pasażerów wchodzących na pokład i schodzących na ląd, w porównaniu z 230 mln w 2020 r. i 418 mln pasażerów w 2019 r. Poniższe informacje z danych o transporcie morskim opublikowanych przez Eurostat.
Kraje o największych obrotach w portach
Niderlandy pozostały największym państwem członkowskim UE pod względem obsługi transportu morskiego towarów. W 2021 r. jego porty przeładowały łącznie 590 mln ton towarów (+32 mln ton w porównaniu z 2020 r.), co stanowi 17 proc. całkowitego wolumenu towarów morskich przeładowanych w ub. r. w UE.
Za Niderlandami uplasowały się Włochy i Hiszpania, z udziałami odpowiednio 14,5 i 13,8 proc. W 16-tu państwach członkowskich zanotowano wzrost przeładunków w portach w 2021 r. rdr. Największy w Rumunii (+12,5 proc.), a następnie w Słowenii (+9,5 proc.), Polsce (+9,2 proc.) i Belgii (o 7,5 proc.). Natomiast największe względne spadki zaobserwowano na Malcie (-41,3 proc.), Cyprze (-6,5 proc.), Finlandii (-6,1 proc.), Łotwie (-5,7 proc.) i Litwie (-4,2 proc.).
W okresie 2011 – 2021 tylko siedem państw członkowskich odnotowało spadek działalności portowej w obsłudze towarów. Największe względne spadki wystąpiły na Łotwie (-40,8 proc.), w Estonii (-18,7 proc.), Francji (-13,8 proc.) i Finlandii (-11,2 proc.). Natomiast Polska odnotowała w omawianym okresie największy względny wzrost przeładunków – o 67,4 proc., a następnie Rumunia (+36,5 proc.) i Grecja (+31,7 proc.). Eurostat podaje również, że w rejonie Morza Śródziemnego duże przeładunki w 2021 r. miała Turcja (520 mln ton), co plasowało ten kraj na drugim miejscu w Europie, po Holandii. Przeładunki w portach tureckich wzrosły w latach 2011 – 2021 o 44,8 proc.
Struktura przeładunków
W 2021 r. 35,2 proc. wszystkich ładunków obsłużonych w portach UE przypadło na towary masowe płynne, a następnie towary skonteneryzowane (25 proc.), suche towary masowe (21,7 proc.) i towary przewożone w systemie ro-ro (12,1 proc.). W 2021 r. największą, pojedynczą kategorią towarów obsługiwanych w głównych portach UE był „koks i produkty rafinacji ropy naftowej”.
Największe porty
Rotterdam (435 mln ton), Antwerpia (216 mln) i Hamburg (111 mln ton), wszystkie położone na wybrzeżu Morza Północnego utrzymały w 2021 r. pozycję trzech największych portów w UE, zarówno pod względem masy brutto przeładowanych towarów, jak i pod względem ilości kontenerów obsługiwanych w portach.
W porównaniu z 2020 r. wolumen przeładunków w 2021 r. spadł najbardziej w greckim porcie w Pireusie (-10 proc.), Algeciras w Hiszpanii (-6 proc.) i Kłajpedzie na Litwie (-5 proc.). Natomiast najbardziej wzrósł w Zeebrugge (+27 proc.) w Belgii i Konstancy (+26 po proc.). Port Gdańsk zanotował 10,8 proc. dynamikę wzrostu. Największy port w Europie, Rotterdam w Niderlandach, odpowiadał za ponad 12,6 proc. całkowitego tonażu przeładowanego w portach UE.

Największe porty kontenerowe
W 2021 r. w głównych portach UE ustanowiono kolejny rekord przeładunków towarów w kontenerach. Przeładowano 98,1 mln jednostek o ekwiwalencie TEU, o 4,1 proc. więcej niż rok wcześniej. Hiszpania zgłosiła największe wolumeny kontenerów obsłużonych w Europie – przez jej porty przetransportowano 17,7 mln TEU, tj. 18 proc. całkowitej ich ilości w UE. Za Hiszpanią uplasowały się Niemcy (15,1 proc. całkowitej wartości UE), Niderlandy (14,2 proc.), Belgia (13,4 proc.) i Włochy (11,8 proc.). W sumie w 2021 r. na te pięć krajów przypadło ponad 70 proc. kontenerów obsługiwanych w głównych portach UE. Z obsłużonymi 13,4 mln TEU Rotterdam zachował pozycję nr 1 w UE. Za nim uplasowała się Antwerpia i Hamburg.
W wartościach względnych największy w 2021 r. spadek rdr odnotowano w Livorno (-19,4 proc.), a następnie w Marsylii (-15,3 proc.), Pireusie (-9,1 proc.), Algeciras (-6 proc.) i La Spezii (-4,8 proc.). Natomiast największy względny wzrost odnotowano w Zeebrugge (+78,8 proc.), Hawrze (+41,1 proc.), Barcelonie (+19,4 proc.), Las Palmas de Gran Canaria (+14 proc.) i w Gdańsku (+13,8 proc.), a także w Gdyni (+10,5 proc.).
