Ignacy Góra, prezes UTK: Musimy przygotować infrastrukturę na duży wzrost przewozów intermodalnych
Spełnienie przyjętego w unijnej polityce Zielonego Ładu celu przeniesienia dużej części ładunków z dróg na kolej wymaga zapewnienia odpowiednich parametrów infrastruktury oraz rzeczywistego uwzględnienia kosztów środowiskowych transportu samochodowego w opłatach drogowych. Nowelizacja unijnych przepisów, nad którą obecnie pracuje Komisja Europejska musi uwzględnić potrzeby transportu kombinowanego – uważa dr inż. Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego
Transport intermodalny w Polsce się rozwija, ale ciągle jego udział w przewozach jest niski. Jakie są główne bariery w przenoszeniu ładunków z dróg na kolej intermodalną rozpoznane przez UTK?
Dla nadawców i odbiorców ładunków czynnikiem wpływającym na wybór danego środka transportu są trzy podstawowe zmienne: czas, koszt i dostęp do infrastruktury załadunkowej/wyładunkowej. To właśnie w tych obszarach dostrzegamy w Polsce wiele barier, które ograniczają konkurencyjność kolei m.in. w zakresie transportu intermodalnego. Aby stworzyć odpowiednie warunki do jego rozwoju, trzeba dążyć do osiągania określonych standardów infrastruktury kolejowej. Niezbędne jest m.in. zapewnienie odpowiednich czasów przejazdu pociągów towarowych, zwłaszcza dla połączeń międzynarodowych, a także minimalizacja opóźnień, szczególnie na granicach. Nieprzewidywalność co do godziny dotarcia przesyłki komplikuje procesy logistyczne przedsiębiorstw. To sprawia, że transport drogowy wciąż jest pierwszym wyborem wielu firm.
Czy w obszarze infrastruktury kolejowej występują utrudnienia dla rozwoju przewozów intermodalnych?
Sieć linii kolejowych musi posiadać odpowiednią przepustowość umożliwiającą prowadzenie regularnych przewozów z odpowiednio wysoką prędkością. Niska prędkość handlowa pociągów intermodalnych w Polsce wpływa na wzrost kosztów działalności przewoźników, choćby z konieczności zamiany maszynistów na danej trasie, wynikającej z obowiązujących norm godzin pracy. Koszty te przekładają się później na cenę usługi dla klienta i jej niską konkurencyjność.
W przypadku infrastruktury kolejowej przyjęte są określone standardy, które mają umożliwiać przejazd pociągów o długości 740 metrów z naciskiem na oś na poziomie 22,5 t. To parametry, które pozwalają na efektywne wykorzystanie taboru przez przewoźników, ponieważ w trakcie jednego przejazdu można przewieźć więcej towarów. Istniejące obecnie w wielu miejscach ograniczenia długości pociągu lub dopuszczalnego nacisku na oś stanową istotną barierę dla przewoźników kolejowych, którzy nie mogą efektywnie wykorzystywać swojego taboru. W związku z tym ich oferta jest mniej konkurencyjna od innych gałęzi transportu.
Inną istotną barierą w przenoszeniu ładunków z dróg na kolej jest brak odpowiedniej infrastruktury przeładunkowej oraz dostępu do niej. Niepokojącym zjawiskiem jest np. nieodtwarzanie, na remontowanych liniach kolejowych odejść torowych do bocznic kolejowych. Efektem tych działań jest znaczne ograniczenie możliwości realizacji bezpośrednich połączeń kolejowych.
Komisja Europejska pracuje nad nowelizacją Dyrektywy o TEN-T i korytarzach transportowych. Jakie zmiany powinny być tam wprowadzone, by wesprzeć rozwój transportu intermodalnego?
Obecne warunki funkcjonowania nie skłaniają do korzystania z niskoemisyjnego środka transportu jakim jest kolej. Komisja Europejska dąży do dalszego wspierania tej perspektywicznej i ekologicznej formy transportu. Rozwój transportu intermodalnego przyczynia się do osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu. Kolej stanowi bowiem efektywny, wydajny, niskoemisyjny, energooszczędny i przyjazny środowisku środek transportu. Nowelizacja przepisów unijnych powinna zatem obejmować zmiany zapewniające odpowiednie warunki dla rozwoju przewozów intermodalnych, w tym możliwość pokrywania kosztów zewnętrznych i finansowania działań w perspektywie lat 2030 i 2050, zgodnie z ideą Europejskiego Zielonego Ładu. Proekologiczna polityka Unii Europejskiej zakłada, że transport kolejowy powinien stanowić alternatywę dla transportu drogowego, a każdy środek transportu powinien w pełnym stopniu pokrywać swoje koszty zewnętrzne.
Warto zaznaczyć, że transport drogowy obecnie pokrywa swoje koszty zewnętrzne tylko w 50% i brak jest właściwych programów zachęcających do korzystania z kolei. W Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej stawki dostępu do infrastruktury kolejowej dla transportu towarowego są relatywnie wysokie, natomiast odwrotna sytuacja ma miejsce w przypadku stawek drogowych. Opłaty drogowe obowiązują jedynie na wybranych odcinkach dróg, podczas gdy sieć kolejowa jest objęta opłatą za każdy pociągokilometr. Wszystkie te czynniki ograniczają konkurencję transportu kolejowego.
Urząd Transportu Kolejowego jest Partnerem Merytorycznym „Spotkania Biznesowego Polska Ukraina”, które odbędzie się odbędzie się 26 — 27 maja w Gdańsku. Tematem tego wydarzenia będą możliwości wykorzystania polskich portów morskich, lotnisk i terminali intermodalnych w obsłudze handlu zagranicznego Ukrainy.
Informacje organizacyjne oraz rejestracja uczestnictwa dostępne są na tej stronie: https://intermodalinpoland.eu/gdansk-2022/
więcej informacji: biuro@intermodalinpoland.eu
Możliwość komentowania została wyłączona.
