Liberalizacja rynku zmieniła obraz kolei towarowej w Europie
Udział nowych i niezależnych przewoźników towarowych w europejskim rynku przewozów kolejowych wzrósł z 17% w 2007 do 48% w 2021 r. Szczególnie dużą rolę odgrywają mniejsi przewoźnicy w rozwoju przewozów intermodalnych — wynika z badania wykonanego przez ECM Ventures na zlecenie Europejskiego Stowarzyszenia Kolei Towarowej (ERFA).
Liberalizacja rynku przewozów towarowych w Europie rozpoczęła się 1 stycznia 2007 r. choć niektóre kraje jak Polska umożliwiły prywatnym firmom prowadzenie takiej działalności wcześniej. Celem reformy rynku było zwiększenie udziału kolei w transporcie ładunków. Po 15 latach można stwierdzić, że nowe firmy, które weszły na rynek zmieniły sposób myślenia o kolei towarowej i wprowadziły nowe usługi, zwłaszcza w zakresie przewozów kombinowanych.
— Osiągnęliśmy teraz strukturę rynku i udziały w rynku, w których rywale i operatorzy konkurują na na widocznym poziomie. Dalej rozwijajmy ramy infrastrukturalne, technologiczne i regulacyjne, które pozwolą sektorowi osiągnąć cele przesunięcia modalnego określone w Strategii Zrównoważonej i Inteligentnej Mobilności oraz w Zielonym Ładzie. Kolejne lata będą decydujące dla naszych wspólnych wysiłków — komentuje Dirk Stahl, prezes ERFA.
W przeprowadzonej analizie posłużono się określeniem „przewoźnik niezależny” oznaczającą firmę, która nie wwodzi się z dawnych państwowych kolei, które miały monopol na przewozy towarowe. W tej grupie są zarówno podmioty prywatne, jak też firmy należące do państwowych spółek, ale działające na innym rynku niż ten z którego się wywodzą. Na przykład DB Cargo Polska, pomimo że należy do państwowej niemieckiej grupy DB Cargo jest traktowana w Polsce jako przewoźnik niezależny.
Trzy fazy liberalizacji
Liberalizacja rynku odbyła się w trzech fazach. W pierwszej pojawili się nowi gracze, bardzo często były to dawne koleje przemysłowe lub portowe, które zaczęły prowadzić działalność poza swoim tradycyjnym rynkiem. Na tym etapie, który przypadał na lata 90-te XX wieku udział przewoźników niezależnych był niewielki (poniżej 5%) a kolej towarowa traciła znaczenie.
Druga faza przypadająca na okres po 2000 roku udział niezależnych przewoźników zaczął szybko rosnąć i pojawiły się nowe firmy, należące do dużych spółek logistycznych. Trzeci etap to konsolidacja rynku, która nastąpiła po kryzysie w latach 2008 — 2009. W tym czasie udział niezależnych przewoźników w niektórych krajach takich jak Polska wzrósł do ponad 50%, a część mniejszych graczy zostało wykupionych przez międzynarodowe korporacje.
Nowi przewoźnicy towarowi cechują się zazwyczaj większą elastycznością działalności, konkurencyjnością cenową a często specjalizują się w określonym rodzaju przewozów np. intermodalnych. Dalsza liberalizacja rynku wymaga zmian strukturalnych: ukończenie budowy systemu ERTMS, dostosowania magistral kolejowych sieci TEN-T do standardów interoperacyjności i rezygnacji z udzielania bezpośredniej pomocy publicznej dla narodowych przewoźników kolejowych na rzecz sektorowego wsparcia dla procesu przenoszenia ładunków z dróg na kolej.
O tym jak kształtuje się rynek przewozów towarowych w Polsce i Europie, będziemy dyskutować podczas konferencji „Intermodal in Poland 2022”, która odbędzie się w Janowie Podlaskim koło Małaszewicz i Terespola w dniach 28-30 września 2022 roku.
Informacje o konferencji i rejestracji uczestników na stronie: http://intermodalinpoland.eu
Info:
Możliwość komentowania została wyłączona.
