Peter Kiss, prezes METRANS: Musimy zrozumieć znaczenie transportu kolejowego
Aby osiągnąć globalne cele klimatyczne, należy w coraz większym stopniu przenosić transport na kolej. Ta oparta na dobrych intencjach polityka napotyka obecnie na liczne przeszkody: na przykład nie ma wolnej przepustowości na nowe usługi kolejowe, a za wieloma deklaracjami politycznymi nie idą konkretne działania. METRANS, spółka zależna HHLA również zmaga się z tą sytuacją. W poniższym wywiadzie dyrektor generalny Metrans Group, Peter Kiss, potwierdza odpowiedzialność firmy za transport przyjazny dla klimatu. Odnosi się jednak również do aktualnych wyzwań i podkreśla, że należy stworzyć odpowiednie warunki.

Zmiana klimatu będzie jednym z największych wyzwań w nadchodzących latach, a METRANS chce być częścią rozwiązania. Jak firma zamierza to zrobić?
W obecnych warunkach transport towarowy może funkcjonować w sposób przyjazny dla klimatu jedynie na kolei, ponieważ inne rozwiązania techniczne nie zostały jeszcze w pełni opracowane. Dlatego jako firma kolejowa i intermodalna ponosimy dużą odpowiedzialność i jesteśmy tego świadomi.
Czujemy się jednak nieco opuszczeni w realizacji tej misji. To dlatego, że krąg firm, z którymi chcemy dzielić tę odpowiedzialność, jest wciąż za mały. Na przykład bardzo niewielu klientów zarezerwowało nasz zrównoważony produkt HHLA Pure do transportu neutralnego dla klimatu między portami a lądem po jego wprowadzeniu na rynek w 2019 roku. Z pewnością nie słyszeliśmy, aby ktoś powiedział „hura, chcę tego”
Czy to oznacza, że na drodze do neutralności klimatycznej jest wiele przeszkód?
Patrząc na obecne wydarzenia mające wpływ na ceny energii, mam wątpliwości, czy uda nam się osiągnąć cele klimatyczne. Ceny energii trakcyjnej wzrosły dramatycznie – w niektórych krajach o 100 procent, a na Węgrzech nawet o 300 procent. Nie możemy tego zaakceptować. Teraz do polityków należy podjęcie odpowiednich środków.
Mimo to nadal trzymamy się naszego celu, jakim jest transport większej ilości towarów w sposób neutralny dla klimatu. Jesteśmy zaangażowani w tę misję, nawet jeśli HHLA Pure będzie nas kosztować trzy do czterech razy więcej w 2022 roku.
Europejska sfera polityczna oczekuje rewolucji transportowej. Czy koleje towarowe są mocno ugruntowane, jeśli chodzi o ramy ustawowe i dotacje finansowe?
Wielu aktorów politycznych nie zrozumiało jeszcze potencjału, jaki oferuje transport kolejowy. Nie mówimy tu tylko o zrównoważonym rozwoju. Na przykład kolej była jedynym środkiem transportu, który również w czasie kryzysu zdołał niezawodnie wypełnić swoją misję dostawczą. Aby utrzymać to w przyszłości, politycy muszą stworzyć niezbędne warunki legislacyjne – zarówno na szczeblu krajowym, jak i w całej UE. Potrzebujemy regulacji dotyczących dotowania tras pociągów i szerokiego wsparcia dla transportu kombinowanego, które w równym stopniu przyniosą korzyści wszystkim firmom. Rewolucję transportową można zrealizować tylko wtedy, gdy naprawdę skupimy się na kolei.
Obecnie mam wrażenie, że uwzględniani są tylko więksi gracze na rynkach i ich problemy. Natomiast mniejsze firmy, a także niektóre stowarzyszenia muszą być bardzo głośne, aby ich żądania zostały wysłuchane. Nawet te mniejsze firmy odgrywają rolę i chcielibyśmy znaleźć większy oddźwięk wśród polityków w tej dziedzinie. „Koszty muszą być na tyle atrakcyjne, aby spedytorzy mogli z łatwością przejść na transport kolejowy. Obecnie sieć kolejowa wciąż nie jest w stanie konkurować z drogami.”
Wspomniałeś o transporcie kombinowanym. Co należy zrobić, aby jak najszybciej spełniała wysokie wymagania?
Koszty transportu kombinowanego muszą być na tyle atrakcyjne, aby załadowcy mogli z łatwością przejść na transport kolejowy. W tym celu koszty transportu drogowego muszą zostać znacznie dostosowane – ewentualnie proporcjonalnie do emisji dwutlenku węgla. Transport kolejowy jest w tym obszarze znacznie lepiej pozycjonowany, ale nie ma to odzwierciedlenia w cenie.
Szczególnie w Niemczech szeroko dyskutuje się o przejściu w transporcie towarów na kolej. Ale jak to faktycznie ma działać, jeśli nie ma już wolnych miejsc na nowe produkty kolejowe? W obszarze transportu kontynentalnego borykamy się z rosnącymi kosztami i brakiem przepustowości. Obecnie przewoźnicy na liniach kolejowych muszą nieustannie szukać nowych rozwiązań, aby zapewnić stabilne działanie. Sieć kolejowa wciąż nie jest w stanie konkurować z drogami.
Co operatorzy sieci w Europie mogliby zmienić samodzielnie?
Trochę mi żal zarządców infrastruktury. Politycy wyznaczają kurs, a zarządcy muszą następnie zapewnić wszystkim firmom transportowym możliwość korzystania z kolei w dowolny sposób. Idealnie na najlepszych trasach kolejowych i bez objazdów. Ponadto transport pasażerski w Niemczech nadal ma pierwszeństwo przed transportem towarowym. Czy transport towarów nie jest tak ważny?
Kolejnym problemem jest to, że transport kolejowy nie jest wystarczająco szybki w porównaniu z transportem drogowym. Teraz słyszymy, że ruch towarowy musi jechać z minimalną prędkością 100 km/h i czekać „tylko” 15 minut na przejściach granicznych. Całkowicie to popieramy. Ale wątpię, żeby za zapowiedzią pójdą działania, ponieważ wciąż nie jest jasne, jak ta obietnica powinna zostać zrealizowana.
Kto powinien kierować zmianą?
Myślę, że wszyscy musimy wspólnie pracować nad całym systemem. Przewoźnicy i operatorzy logistyczni również są pozostawieni samym sobie. Każdy oferuje pewne rozwiązania częściowe, ale poza tym nic się nie dzieje. Tylko dzięki udoskonaleniu całego systemu będziemy w stanie niezawodnie kontynuować naszą pracę w przyszłości.
Cały system obejmowałby również firmy spedycyjne. Czy dostrzegasz chęć wprowadzenia zmian z ich strony?
Tak, kruchość łańcuchów dostaw zmieniła pewne rzeczy w tym obszarze. Wszyscy mamy do czynienia z ciągłymi zakłóceniami, które zaczynają się na morzu wraz z przybyciem statków. Oznacza to, że musimy uwzględnić firmy żeglugowe. Sytuacja w niektórych portach również musi ulec poprawie, ponieważ wzdłuż sieci kolejowej często znajdują się liczne place budowy i zakorkowane drogi dostawcze.
Nie przeżywamy trudnych czasów z powodu pandemii koronawirusa – globalizacja, cyfryzacja i zmiany klimatyczne stanowią drastyczne wyzwania dla całego systemu w zakresie stabilności i niezawodności. Wszyscy musimy być świadomi korzyści, jakie oferuje transport kolejowy. Większość klientów METRANS już to zrozumiała. I będziemy zintensyfikować nasze wysiłki, aby w przyszłości nadal spełniać rosnące oczekiwania naszych klientów z najwyższą jakością.
Źródło: Metrans