Premierowa lista 10 największych na świecie operatorów terminali kontenerowych
Rynek operatorów terminali kontenerowych jest silnie skoncentrowany. Z naszego zestawienia wynika, że na 10 grup przypadały w 2020 r. przeładunki ponad ¾ towarów w kontenerach na świecie, a połowa – na pierwsze cztery grupy. Spośród nich, trzy grupy są właścicielami trzech (spośród siedmiu) morskich terminali w Polsce.
Poniżej przedstawiamy autorskie, skomentowane zestawienie podstawowych danych operacyjnych największych (TOP-10) przedsiębiorstw zarządzających terminalami kontenerowymi.
Ze względu na nie zawsze czytelne informacje finansowe (operatorzy ci przeważnie wchodzą w skład grup lub konglomeratów finansowych i logistycznych, czyli zachodzić mogą przepływy skrośne rozliczeń) lub ich brak oraz wyniki prezentowane w walutach krajowych, nie przedstawiamy danych o przychodach i zyskach.
Warto jednak podkreślić, że tylko połowa operatorów z listy TOP-10 osiągnęła w 2020 r. zyski. To inna sytuacja, niż na rynku przewozów kontenerowych, gdzie niemal wszystkie linie miały zyski, niektóre rekordowe od lat.
Powodem były zakłócenia na rynku przewozów w 2020 r. – bessa przez pierwsze pięć miesięcy i hossa przez pozostałe siedem. Ta ostatnia spowodowała ona jednak duże problemy strukturalne, co skutkowało m.in. zatorami w obsłudze statków. Wynikały one także z dużej absencji pracowników portów, wraz z kolejnymi falami pandemii covid-19. W opinii niektórych spółek operatorskich, porty nadal są pod silną presją sojuszy przewoźników, narzucających wiele warunków.
Rola terminali
Terminale kontenerowe działają jako interfejs między globalnymi sieciami transportu towarów w kontenerach a rynkami, które obsługują. Oprócz za- i wyładunku kontenerów na/ze statków, składują je czasowe i ekspediują – do innych terminali morskich (mniejszych, np. które nie mogą przyjmować dużych statków) oraz lądowych różnymi rodzajami transportu śródlądowego: drogowym, kolejowym i barkowym.
Ponadto terminale kontenerowe działają jako punkty przekaźnikowe w sieciach linii, przeładowując kontenery między statkami linii głównej oraz między statkami linii głównej i dopływowych (feederowych), umożliwiając w ten sposób linom zwiększenie zasięgu rynku i obniżenie kosztów operacyjnych w sieci.
Terminale generują dochód przede wszystkim z obsługi i przechowywania kontenerów w imieniu swoich klientów, tj. linii żeglugowych.
Wolumen przeładunków
Według danych UNCTAD, w 2019 r. na świecie przeładowano (dwie operacje, za- i wyładunku) 811,2 mln TEU, o 2 proc. więcej niż rok wcześniej. Pełnych danych za 2020 r. nie ma. Natomiast według szacunków firmy analitycznej Drewry, w 2020 r. globalnie przepustowość portów zmniejszyła się o 2,1 proc., czyli prawdopodobnie przekroczyły 794 mln TEU.
W większości regionów odnotowały one spadek rdr. W Europie porty przeładowały w 2020 r. prawdopodobnie o 3,8 proc. mniej towarów w kontenerach, niż rok wcześniej.
Jak pisaliśmy, tylko jeden spośród 15 największych portów kontenerowych w Europie zanotował w 2020 r. wzrost przeładunków. W pozostałych wystąpiły ich spadki, w różnej skali.
Patrz: Autorski ranking IntermodalNews.pl Top-15 portów kontenerowych w Europie
Lista TOP-10 operatorów
Rynek operatorów terminali kontenerowych jest silnie skoncentrowany. Z naszego zestawienia wynika, że na 10 grup mających po kilkadziesiąt takich terminali (wyjątkiem jest Westports – 3 terminale w Malezji) przypadały w 2020 r. przeładunki 608,53 mln TEU, czyliponad ¾ globalnych przeładunków (ok. 76,6 proc.), a połowa (52,5 proc.) – na pierwsze cztery grupy.
Operatorzy ci przeważnie wchodzą w skład grup lub konglomeratów finansowych lub logistycznych. Większość ma terminale kontenerowe w Europie, w tym trzech – w Polsce.
Sześciu operatorów zwiększyło w 2020 r. przeładunki kontenerów, choć niektórzy symbolicznie, trzech – zanotowało gorsze wyniki (dla jednego nie mamy danych do porównań).
Numerem jeden w 2020 r. pod względem przeładunków – 123,82 mln TEU (wzrost o 0,03 proc.) – jest grupa Cosco Shipping Ports Limited, należąca do China COSCO Shipping Group. Prowadzi działalność w 36 portach i łącznie ma 210 morskich terminali (kontenerowych i innych typów) oraz rzecznych lub lądowych.
Niewiele ustępuje CSPL inna chińska grupa – China Merchants Ports, wchodząca w skład China Merchants Bank. W ub. roku przeładowała 122,52 mln TEU, 0 7,8 proc. więcej rdr. CMP operuje poprzez 41 terminale kontenerowe.
Z rynku azjatyckiego wywodzi się trzeci na liście TOP-10 operator kontenerowy – PSA International Pte z Singapuru. W 2020 r. przeładował 86,6 mln TEU, o 1,7 proc. więcej rdr. PSA jest wyłącznym lub głównym właścicielem w 60 terminalach w 53 portach, w tym jest większościowym udziałowcem DCT Gdańsk.
Kolejny operator z Chin, CK Hutchison, zajął czwarte miejsce na liście TOP-10, z przeładunkami 83,7 mln TEU, które były jednak mniejsze o 3 proc. niż w 2019 r. Należy do niego m.in. Gdynia Container Terminal.
Prognozy
Z ujawnionych danych po I kwartale 2021 r. wynika, że ten rok może być bardziej korzystny operacyjnie i finansowo dla operatorów terminali. Np. Cosco Shipping Ports ogłosił, że w pierwszych trzech miesiącach jego przychody wyniosły 265,3 mln USD i były o 0,3 proc. większe niż w 2020 r., a zysk netto miał wartość 73 mln USD i wzrósł aż o 140,1 proc. Operator ten przeładował w swoich terminalach łącznie 30,19 mln TEU, o 9,9 proc. więcej rdr.