Krytyczne wyzwanie logistyczne – dywersyfikacja zaopatrzenia
Prawie 90 proc. ankietowanych załadowców (shippers) planuje dywersyfikację bazy dostawców lub już to robi. Tendencja ta, obserwowana wcześniej m.in. z powodu wojny handlowej USA – Chiny, wyraźnie przyspieszyła pod wpływem doświadczeń wypływających z kryzysu covid-19.

Dane te pochodzą z raportu „The State of The Freight 2021”, opartego na badaniu ponad 300 przedstawicieli handlowych firm logistycznych, jakie przeprowadziły: platforma do automatyzacji łańcucha dostaw Centersource i amerykańska firma konsultingowa Charlie Pesti.
Zwiększenie współpracy
Badanie wykazało, że 89,8 proc. respondentów było lub może próbować zacieśnić współpracę z innymi zainteresowanymi stronami w łańcuchu dostaw. Ma to związek ze zmiennością w łańcuchach dostaw, destabilizacją przedsiębiorstw i obniżeniem marż operacyjnych, jak również ogólną niepewnością co do perspektyw makroekonomicznych.
W ostatnich latach dochodziło już do sytuacji, kiedy właściwe zaopatrzenie było się problemem. „Poprzednia prezydencja w USA spędziła większą część swojej kadencji na eskalacji wojny handlowej z Chinami, która do pewnego stopnia trwa do dziś. Ale covid-19 stworzył iście epickie wyzwania, a nagły charakter zjawisk wstrząsnął globalnymi łańcuchami dostaw, ponieważ niemal z dnia na dzień uruchomił dopłaty do taryf, co zniszczyło marże handlowe” – zaznaczają autorzy raportu.
W sprawozdaniu stwierdza się, że firmy w całym łańcuchu dostaw „zmierzają zarówno w kierunku współpracy pionowej, jak i horyzontalnej, tworząc m.in. połączone sieci partnerów logistycznych, w tym właścicieli ładunków, przewoźników oceanicznych, spedytorów, portów i terminali, czy organów celnych”.
Wysokie prawdopodobieństwo w najbliższej przyszłości współpracy z innymi zainteresowanymi stronami w łańcuchu dostaw wskazało 35 proc. respondentów, natomiast 20 proc. już nawiązało taką współpracę w branży.
Doświadczenia (nie tylko) amerykańskie
Badanie wykazało, że w odpowiedzi na spór handlowy Chiny – USA, większości firm, planujących do minimum ograniczyć dodatkowe wydatki na zaopatrzenie, „nie udało się jednak zdywersyfikować źródeł dostaw. W efekcie trzymały je zakotwiczone w Chinach w fabryki”.
Dlatego obecnie dywersyfikacja pozyskiwania szczególnie surowców „pozostaje częstym tematem dyskusji, gdy zainteresowane strony w logistyce przenoszą część swoich źródeł poza Chiny”.
Ponad 85 proc. respondentów wskazało, że w ub. roku z powodu covid-19 doznało różnych uszczerbków w zaopatrzeniu, przy czym dla 44 proc. firm miały one „znaczący wpływ”.
Zarazem wiele firm wyciągnęło wnioski strategiczne z tych doświadczeń. Ok. 23 proc. ankietowanych zdywersyfikowało już w ciągu roku źródła zaopatrzenia, a kolejne 33 proc. stwierdziło, że „jest wysoce prawdopodobna taka dywersyfikacja w najbliższej przyszłości”.
Rola technologii
W badaniu zapytano również, w jaki sposób i gdzie nadawcy i firmy logistyczne zidentyfikowały słabe powiązania.
Z odpowiedzi wynika, że 42 proc. wskazało na „znikomy lub niewystarczający wgląd w działalność klienta lub dostawcy pierwszego poziomu, a kolejnych 24 proc. oceniało te informacje „jako niewystarczające”. Z kolei 20 proc. respondentów podkreśliło, że brak przejrzystości informacji partnerów jest głównym powodem do poszukiwania rozwiązań technologicznych.
Dlatego autorzy raportu stwierdzają: „Dla spedytora dobra przejrzystość informacji może usprawnić operacje i pomóc im aktywnie zwracać uwagę na zbliżającą się zmienność”. Wnioskiem praktycznym zmiany sytuacji jest poszukiwanie nowych technologii, szczególnie informatycznych i innowacji.
I takie kroki są podejmowane. Prawie 40 proc. respondentów wskazało, że z tych powodów wdrażają rozwiązania cyfryzacji i automatyzacji. Jednak ponad 30 proc. firm stwierdziło, że przyjęcie nowych technologii wynikało przede wszystkim z potrzeby analiz opartych na danych.
Więcej należytej staranności
W raporcie stwierdzono też, że należy partnerzy powinni przeprowadzić większą analizę due diligence przed zawarciem umowy. Tylko jedna na sześć organizacji przeprowadza ją w odniesieniu do wszystkich kluczowych programów dostawców na etapie udzielania zamówień, ale jedna czwarta nie robi tego aż do czasu podpisania umów.