UE – nowy plan działania i wspierania organów celnych
Komisja Europejska uruchomiła nowy plan działania na rzecz unii celnej. Określono w nim szereg środków „mających na celu uczynienie w ciągu najbliższych czterech lat unijnych służb celnych bardziej inteligentnymi, innowacyjnymi i sprawniejszymi”.

Te zapowiedziane środki mają wzmocnić unię celną, jako podstawę jednolitego rynku. Potwierdzają one również jego „ważną rolę w ochronie dochodów UE, a także bezpieczeństwa, zdrowia i dobrobytu obywateli oraz przedsiębiorstw UE”, informuje KE.
Wypowiedzi
W swoich wytycznych politycznych przewodnicząca Ursula von der Leyen zapowiedziała, że unia celna musi zostać przeniesiona na kolejny poziom, w szczególności poprzez zapewnienie zintegrowanego europejskiego podejścia do zarządzania ryzykiem celnym, które zwiększa skuteczność kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie UE. Właśnie tego dotyczy plan działania.
– Unia celna UE była jednym z pierwszych konkretnych osiągnięć integracji europejskiej i przez ponad pięć dekad przyczyniała się do ochrony Europejczyków i utrzymania przepływu handlu przez nasze granice, których siła mierzona jest siłą ich najsłabszego ogniwa – powiedział Paolo Gentiloni, komisarz do spraw gospodarki.
Według niego, nowe wyzwania wymagają lepszego wykorzystania danych, lepszych instrumentów i sprzętu oraz ściślejszej współpracy z organami celnymi krajów partnerskich.
– Wymaga to również lepszego prognozowania, tak aby unijne organy celne mogły w przyszłości pewnie stawić czoła wyzwaniom – dodał Gentiloni.
Nowe inicjatywy
Plan działania obejmuje szereg inicjatyw w takich obszarach jak: zarządzanie ryzykiem, zarządzanie handlem elektronicznym, promowanie przestrzegania przepisów i jednomyślne działanie organów celnych.
W szczegółach, oznacza to:
– zarządzanie ryzykiem. Plan działania koncentruje się w szczególności na zapewnieniu większej dostępności i lepszego wykorzystania danych oraz analiz danych do potrzeb celnych. KE wzywamy w nim do inteligentnego i opartego na analizie ryzyka nadzoru nad łańcuchami dostaw oraz do utworzenia (w Komisji) nowego centrum analitycznego w celu gromadzenia, analizowania i wymiany danych celnych. Mogą one być podstawą do „podejmowania krytycznych decyzji, a także pomagać organom celnym w identyfikowaniu słabych punktów na granicach zewnętrznych UE i w zarządzaniu przyszłymi kryzysami”;
– zarządzanie handlem elektronicznym. Aby zarządzać handlem elektronicznym i móc stawić czoła związanym z nim nowym wyzwaniom, zaostrzone zostaną obowiązki dostawców usług płatniczych i internetowych platform sprzedaży, aby pomóc w zwalczaniu oszustw celnych i podatkowych w handlu elektronicznym;
– promowanie przestrzegania przepisów. Nowa inicjatywa „punkt kompleksowej obsługi” ułatwi przedsiębiorstwom działającym zgodnie z prawem dopełnienie formalności granicznych w jednym portalu. Umożliwi ona organom celnym wspólne przetwarzanie, przekazywanie i wymianę informacji oraz lepszą ocenę ryzyka.
Ponadto ustanowiona zostanie nowa grupa analityczna złożona z przedstawicieli państw członkowskich i przedsiębiorców, która pomoże w przygotowaniu się na przyszłe kryzysy i wyzwania, takie jak nieoczekiwany rozwój sytuacji na świecie i przyszłe modele biznesowe.
Unia celna
Unia celna UE (zawiązana w 1968 r.) oznacza jedno terytorium do celów celnych, na którym stosowany jest wspólny zbiór przepisów.
W związku z tym organy celne mają do odegrania ważną rolę we wspieraniu unijnej gospodarki i przyszłego wzrostu gospodarczego. Muszą one jak najszybciej i bez zakłóceń ułatwiać wzrost legalnego handlu. Jednocześnie władze są zaangażowane „w zwalczanie rosnącego poziomu oszustw i przemytu nielegalnych lub niebezpiecznych towarów”, przypomina KE.
Służby celne odgrywają również kluczową rolę w wychodzeniu z bezprecedensowego kryzysu związanego z pandemią, ułatwiając przywóz sprzętu ochronnego, jednocześnie eliminując na zewnętrznych granicach UE podrobione produkty (maseczki ochronne czy leki).
W ostatnich latach okazało się, stwierdza KE, że organy celne niektórych państw członkowskich mają trudności z pełnieniem swoich różnych ról. Poważne wyzwania, takie jak np. obecna nadzwyczajna sytuacja związana z pandemią, skutki wyjścia Zjednoczonego Królestwa z jednolitego rynku i z unii celnej UE, a także coraz większa cyfryzacja i wzrost handlu elektronicznego, będą się utrzymywały, a nawet mogą się nasilić.
Dlatego organy celne muszą dysponować najnowocześniejszym sprzętem technicznym i zdolnościami analitycznymi, które umożliwią im lepsze przewidywanie nielegalnego przywozu i wywozu. Wzmocniona współpraca celna z głównymi międzynarodowymi partnerami handlowymi, takimi jak Chiny, wesprze nasze wysiłki na rzecz ułatwiania handlu, a jednocześnie zapewni skuteczne kontrole.
Źródło: Komisja Europejska