Ukraina i Słowacja będą wspólnie rozwijać transport intermodalny z Chin do Europy
Tego lata Ukraina odniosła prawdziwy sukces w tworzeniu regularnych pociągów kontenerowych z Chin. Rząd w Kijowie planuje połączyć siły z sąsiednią Słowacją w celu dalszego rozwoju tego kierunku w kolejowych przewozach towarowych. Na czym ta współpraca będzie polegała?
Przez dziewięć lat z rzędu ukraińscy prezydenci nie odwiedzali sąsiedniej Słowacji. W miniony czwartek 24 września obecny prezydent Wołodymyr Zełenski wraz z liczną delegacją rządową złamał tę nieprzyjemną dla obu krajów tradycję i złożył oficjalną wizytę w Bratysławie. Jedną z kluczowych kwestii w rozmowach bilateralnych było pogłębienie współpracy w zakresie przewozów intermodalnych.
„Zarówno Ukraina, jak i Słowacja są bardzo zainteresowane rozwojem swojego potencjału tranzytowego i usprawnieniem procesu organizacji dostaw towarów w kontenerach z krajów UE do Chin i z powrotem” – powiedział ukraiński minister infrastruktury Władysław Kryklij, który był członkiem ukraińskiej delegacji. W tym celu strony podpisały memorandum, które przewiduje powołanie dwustronnej grupy roboczej, wypracowanie wspólnego stanowiska oraz wspólne negocjacje ze stroną chińską.
Akcenty ukraińskie
Za wymownymi deklaracjami zawsze kryją się bardzo realne intencje. W obu krajach są one dość podobne: zarówno Ukraina, jak i Słowacja są zainteresowane zwiększeniem ładunków tranzytowych na swoich kolejach. Zachętą mogą być kontenery z Chin. Zwłaszcza że na granicy między państwami istnieją już terminale przeładunkowe. Jednak strony mają różne poglądy.
Ukraina jest zainteresowana rozbudową terminali na Zakarpaciu (obwodzie, który graniczy ze Słowacją, Więgrami, Rumunią i troszeczkę Polską), a mianowicie w Czopie i Mukaczewie, gdzie Koleje Ukraińskie mają zdolności przeładunkowe. Ponadto istnieje kilka prywatnych terminali w tych miastach i wokół nich, które mogą również przeładowywać kontenery, ale teraz koncentrują się na innych rodzajach ładunków – drobnicowych, masowych lub produktach naftowych. Ministerstwo Infrastruktury Ukrainy nawet zaproponowało Słowacji utworzenie wspólnego multimodalnego centrum logistycznego na podstawie istniejącego terminala w Czopie.
Słowackie zainteresowanie
To oczywiście dobra inicjatywa, ale raczej nie znajdzie wsparcia w Bratysławie. Ponieważ Słowacja ma własny terminal w bezpośrednim sąsiedztwie Czopu, który znajduje się we wsi Dobrá i jest znany jako TKD Dobrá. W 2008 r. terminal w Dobrej był dzierżawiony na 15 lat przez rosyjską firmę TransContainer. Właścicielem firmy były wówczas Koleje Rosyjskie, które były zainteresowane rozwojem przewozów intermodalnych do krajów UE przez Ukrainę i Słowację. W 2009 roku TransContainer przetestował nawet trasę pociągu kontenerowego z Chin do Wrocławia przez Rosję, Ukrainę i Słowację.
Plany Rosjan zmieniły się po Euromajdanie na Ukrainie, w wyniku czego większość ładunków została skierowana na inne trasy, a wydzierżawiony terminal praktycznie przestał działać. W lutym br. TransContainer przedwcześnie wypowiedział dzierżawę kompleksu przeładunkowego w Dobrej. Obecnie obiektem zarządza słowacka spółka Bulk Transshipment Slovakia (BTS), którego akcjonariuszem większościowym jest BUDAMAR LOGISTICS razem z państwowym operatorem kolejowym ZSSK Cargo. Terminal jest obecnie częściowo zaangażowany w przeładunek kontenerów z chińskiego miasta Xi’an do słowackiego miasta Dunajská Streda niedaleko Bratysławy. Jednak to zdecydowanie nie wystarcza do pełnego funkcjonowania TKD Dobrá.
(O przywróceniu połączeń pisaliśmy tutaj – Przywrócono regularne pociągi na trasie Xi’an – Dobrá )
Szeroki tor do Koszyc
Ukraina i Słowacja mają kolejną szansę na rozwój transportu intermodalnego. To kolej szerokotorowa Użhorod – Koszyce. Ta linia towarowa pod wieloma względami przypomina polską linię szerokotorową z Hrubieszowa do Sławkowa (LHS). Została również zbudowana do transportu rudy żelaza do dużego kombinatu metalurgicznego (obecnie U.S. Steel Košice), a także ma rozstaw szyn 1520 mm. W przeciwieństwie do LHS, kolej Użhorod – Koszyce jest zelektryfikowana i ma znacznie krótszą długość (około 90 km).
Obecnie słowacka linia szerokotorowa służy głównie do transportu granulek rudy żelaza do kombinatu metalurgicznego U.S. Steel Košice. Transport kontenerów na tej linii praktycznie nie jest wykonywany, pomimo dostępności odpowiedniej infrastruktury. Słowacka kolej szerokotorowa kończy się w pobliżu miejscowości Haniska pri Košiciach, 10 km na południe od Koszyc. Znajduje się tu także kompleks przeładunkowy Haniska terminal, należący do czeskiej firmy Interport. Terminal ten ma dostęp zarówno do szerokich, jak i standardowych torów, jego przepustowość jest w stanie obsłużyć roczny przepływ kontenerów do 100 tys. TEU.
Duch szerokiego toru do Wiednia
Należy zauważyć, że nie tak dawno kolej Użhorod – Koszyce odegrała kluczową rolę w ambitnych planach Kolej Rosyjskich dotyczących ekspansji na Europę. W szczególności Rosjanie planowali przedłużenie szerokiego toru o kolejne 450 km, aż do Wiednia. Po 2013 roku i zmianie rządu na Ukrainie ten projekt, że tak powiem, zawisł w powietrzu. Wycofanie się TransContainera z Dobrej po raz kolejny świadczy o utracie zainteresowania Rosji tym projektem.
Jednak Austria nadal wykazuje pewne zainteresowanie budową tej kolei. Nic dziwnego, że Prezydent Ukrainy, odwiedzając Wiedeń w połowie września, przypomniał Austriakom o tym projekcie. „Ta trasa znacznie uprości i przyspieszy tranzyt towarów z krajów azjatyckich do Austrii i UE” – powiedział ukraiński szef. Chociaż kiedy to się stanie, nikt nie wie na pewno. Być może z tego powodu ten projekt nie był przedmiotem rozmów ukraińsko-słowackich.
Możliwość komentowania została wyłączona.
