Dlaczego warto inwestować w terminale będące zewnętrznymi bramami portowymi?

dr. Mirosław Antonowicz
Wedle Mojej i nie tylko opinii istnienie i funkcjonowanie tego rodzaju obiektów może mieć istotne znaczenie dla wielkości przychodów, nie tylko związanych z działalnością zintegrowanych z nimi portów morskich, lecz także z cłem i przeładunkami wewnątrzlądowymi.
Analitycy unijnego rynku wewnątrzlądowych usług transportowych szacują, że około 72% wartości dodanej powstającej na terenie UE w związku z funkcjonowaniem kolejowego Jedwabnego Szlaku jest generowana przez cło i usługi powiązane, a kolejne 17% przez przeładunki i powiązane z nimi usługi logistyczne. Biorąc pod uwagę, że 25% cła unijnego zatrzymywana jest w budżetach pobierającego je państwa członkowskiego UE, należy uznać, że z perspektywy gospodarki narodowej przyciąganie do Polski operacji celnych jest równie ważne jak rozwijanie na terenie kraju centrów dystrybucyjno-magazynowych o ponadnarodowym znaczeniu. Rozwijanie zintegrowanych z portami morskimi wewnątrzlądowych terminali przeładunkowych przyczynia się do zwiększania popytu na usługi portowe, zwiększa skalę operacji celnych w Polsce oraz zwiększa opłacalność powstawania w Polsce paneuropejskich centrów logistycznych. Oznacza to, że z perspektywy gospodarki narodowej inwestycje w tego rodzaju obiekty są zasadne. Nie daje to, jednak żadnej gwarancji, że sama inwestycja będzie miała satysfakcjonująca stopę zwrotu z nakładów inwestycyjnych. W sytuacji tego rodzaju inwestycji nie generujących wystarczającej stopy zwrotu warto rozważać udostępnienie unijnych lub krajowych środków budżetowych na potrzeby przedmiotowego wsparcia inwestycyjnego. Należy pamiętać, że powstawanie terminali intermodalnych przyczynia się do zmniejszania skali przewozów drogowych na rzecz kolejowych. Osiągane są korzyści środowiskowe i społeczne (mniejsza emisja gazów cieplarnianych i toksycznych). Sprzyja to ograniczeniu strat związanych z wypadkami komunikacyjnymi i przyczynia się do ograniczania zjawiska kongestii transportowej a także do wzrostu komfortu podróżowania drogami. Na wspieranie uzyskiwania korzyści środowiskowych i społecznych w transporcie już teraz udostępniono znaczne unijne fundusze pomocowe. Przyjęta przez UE pod koniec 2019 roku strategia zielonego ładu (ang. Green Deal) sugeruje, że w unijnej perspektywie budżetowej 2021-27 udostępnionych przedmiotowych środków pomocowych będzie znacznie więcej.