Czas i koszt przewozu barierami rynku kolejowych przewozów towarowych
Dla nadawców i odbiorców ładunków czynnikiem wpływającym na wybór danego środka transportu są trzy podstawowe zmienne: czas, koszt i dostęp do infrastruktury załadowczej/wyładowczej. Wynika tak z opinii zebranych w przygotowanym przez Urząd Transportu Kolejowego „Raporcie z konsultacji z organizacjami reprezentującymi korzystających z usług kolejowych przewozów kolejowych”. Prezes UTK konsultacje przeprowadził w 2019 r.
W ramach prowadzonych konsultacji z organizacjami reprezentującymi korzystających z usług kolejowych przewozów towarowych zidentyfikowane zostały bariery, utrudniające efektywniejsze wykorzystanie kolei i jednocześnie powodujące przejmowanie znacznego wolumenu ładunków przez transport drogowy. Problemy, z jakimi borykają się interesariusze kolei, zostały pogrupowane w trzy obszary:
I Bariery systemowe,
II Bariery operacyjne,
III Stan infrastruktury kolejowej.
– Z analizy wynika, że wiele problemów może być rozwiązanych bezpośrednio przez podmioty funkcjonujące na rynku – przyznaje dr inż. Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego. – Szczególnie istotna jest współpraca oparta m.in. na dostępie do informacji i właściwym jej przepływie pomiędzy przewoźnikiem, aplikantem a zarządcą. Służyć temu mogą wypracowane przekrojowe i kompleksowe rozwiązania na rzecz przewozów z wykorzystaniem różnych gałęzi transportu – dodaje.
Konsultacje przeprowadzone z podmiotami, które wykorzystują transport kolejowy w swoich procesach logistycznych potwierdziły, że główne bariery rynku związane są z podstawowymi parametrami ekonomicznymi – czasem i kosztem przewozu. Obydwie te bariery wynikają bezpośrednio z trzeciej, którą jest stan infrastruktury kolejowej i proponowany przez zarządcę rozkład jazdy pociągów. Podmioty, z którymi przeprowadzono konsultacje wskazały, że pod pewnymi warunkami kolej jest w stanie wygrać z transportem drogowym. Jednym z tych warunków jest bez wątpienia pewność czasu dostawy – jeżeli dostawa dotrze do miejsca przeznaczenia na czas, wówczas można właściwie zaplanować kolejne czynności logistyczne – np. odbioru przesyłki w terminalu lub na bocznicy, przeładunku na zamówiony wcześniej transport drogowy, który dostarczy ją na dystansie ostatniej mili do miejsca przeznaczenia. Cały ten proces, a zwłaszcza jego skrócenie to oczywiście zmniejszenie kosztów działalności.
Spółki, z którymi przeprowadzono konsultacje potwierdzają, że poprawienie przepustowości, likwidacja wąskich gardeł, zwiększenie prędkości, dopuszczalnej długości pociągów i nacisków na oś wpłynie na konkurencyjność kolei. Skróci się czas przejazdu, zwiększy pewność dostawy w określonym terminie i nie będą generowane dodatkowe koszty, które sprawiają, że aktualnie częściej wybierany jest transport drogowy.
Prezes Urzędu Transportu Kolejowego co najmniej raz na 2 lata przeprowadza konsultacje z zainteresowanymi organizacjami, które reprezentują pasażerów i korzystających z usług kolejowych przewozów towarowych. Opublikowany raport obejmuje przeprowadzone w 2019 r. konsultacje z przedstawicielami rynku transportu towarów. Głównym źródłem informacji były bezpośrednie wywiady z organizacjami zrzeszającymi korzystających z usług przewoźników towarowych. Dodatkową wiedzę pozyskano dzięki ankietom wysłanym do podmiotów objętych badaniem. W ramach konsultacji odbywały się spotkania bezpośrednie, wideokonferencje oraz rozmowy telefoniczne. Zebrane informacje pozwoliły na przygotowanie niniejszej publikacji.