Kontenery na kolej
Od lat eksperci postulują potrzebę zrównoważenia transportu w Polsce. Stworzenie efektywnego i wydajnego transportu, który jest w jak najmniejszym stopniu szkodliwy dla środowiska, zdrowia, gospodarki i urbanistyki jest też celem UTK, które opublikowało zaktualizowaną wersję opracowania pt. „Zwiększenie roli kolei w równoważeniu transportu towarów w Polsce”.

Punktem wyjścia dla opracowania była Biała Księga opublikowana przez Komisję Europejską w 2011 r., która zakłada, że do 2030 r. 30% drogowego transportu towarów na odległościach większych niż 300 km należy przenieść na inne środki transportu, np. kolej. Osiągnięcie tego celu będzie szczególnym wyzwaniem w warunkach polskich.
Kolej powinna pełnić główną rolę na najdłuższym odcinku trasy transportu towarów. Natomiast przewozy drogowe powinny być wykonywane jedynie na początkowym i końcowym odcinku (czyli na tzw. pierwszej i ostatniej mili). Oznacza to, że te dwa środki transportu powinny ze sobą współpracować, a nie konkurować – zaznacza Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.
Coraz więcej przewoźników kolejowych jest zainteresowanych świadczeniem usług przewozu intermodalnego. W ubiegłym roku było ich 20, a dwa lata wcześniej jedynie 13. Duże znaczenie dla rozwoju przewozów intermodalnych koleją mają rozwijające się porty morskie. Największe w Polsce porty w Gdańsku i Gdyni w 2018 r. przeładowały ponad 2,7 mln TEU, podczas gdy w 2017 r. było to 2,3 mln TEU. Porty są główną bramą do Europy, jeśli chodzi o dalszy rozwój przewozów intermodalnych w Polsce. W portach mogą być odprawiane ładunki na rynek krajowy oraz w komunikacji międzynarodowej do krajów takich jak Czechy czy Słowacja.
Polska znajduje się na przecięciu ważnych transeuropejskich korytarzy transportowych wschód-zachód i północ-południe. Dlatego też istotny jest dalszy rozwój intermodalnych terminali portowych w naszym kraju – wskazuje Ingacy Góra.
Dla dalszego wzrostu potencjału transportu intermodalnego istotne jest zapewnienie odpowiednich parametrów infrastruktury liniowej oraz usługowej. Ważne jest również wprowadzenie projektów zachęcających do podjęcia działalności w zakresie przewozów intermodalnych przez nowych przedsiębiorców.
W nowej odsłonie dokumentu znalazły się propozycje działań dążących do zrównoważenia transportu w Polsce. Wśród nich są:
Wprowadzenie międzygałęziowej i długoterminowej polityki Państwa, dążącej do osiągnięcia celów z Białej Księgi Komisji Europejskiej z 2011 r.
Benchmarking proekologicznych rozwiązań transportowych w innych krajach Unii Europejskiej
Prorynkowe dostosowanie infrastruktury kolejowej do potrzeb wszystkich gałęzi (w tym transportu drogowego i morskiego)
Optymalizacja sieci terminali oraz właściwa organizacja relacji między nimi w celu zagwarantowania niższych cen usług.
Popularyzacja wykorzystania kontenerów
Rozwój przewozu naczep i przyczep samochodowych oraz wymiennych nadwozi koleją
Rozwój przewozów zestawów samochodowych koleją
Analiza internalizacji kosztów wg zasady „zanieczyszczający płaci”
Zwiększenie intensywności kontroli w transporcie drogowym oraz zwiększenie konsekwencji dla przewoźników drogowych, przekraczających dopuszczalną masę całkowitą (DMC)
Poprawa współpracy operacyjnej zarządcy infrastruktury kolejowej z zarządcami infrastruktury stycznej.
Biorąc pod uwagę prace remontowe i modernizacyjne zaplanowane przez PKP PLK do 2023 o wartości ok. 70 mld zł , konieczna jest także koordynacja realizowanych zadań z działaniami inwestycyjnymi prowadzonymi przez inne podmioty, w tym przez operatorów terminali intermodalnych czy użytkowników bocznic kolejowych.